Eritrese familie krijgt eindelijk een nieuw thuis in Nederland na 10 jaar op de vlucht

Het gezin wordt naar Nederland hervestigd als onderdeel van een programma dat wordt ondersteund door UNHCR.

Feruz (5) kijkt toe terwijl haar moeder Mariam (34) tompoucen maakt in een doorgangcentrum in Timisoara, Roemenië, februari 2021. © UNHCR/ Stefan Lorint

Mariam ontvluchtte Eritrea 10 jaar geleden. Sindsdien verlangde ze naar een veilig en stabiel huis voor haar gezin. Nu is dat eindelijk binnen handbereik: samen met haar man en drie kinderen maakt ze zich klaar om naar Nederland te verhuizen, dankzij het hervestigingsprogramma van UNHCR en de Nederlandse overheid.

Ze doet er alles aan om zich voor te bereiden. Omdat ze dol is op koken, maakt ze zelf de typisch Nederlandse tompouce, samen met haar kinderen.

“Wat we weten over Nederland is dat het een goed land is… We zullen werken en we zullen onze kinderen helpen groeien en het onderwijs te krijgen dat ze nodig hebben,” zegt Mariam, 34.

Sinds december verblijft ze in een doorgangscentrum in Timisoara, een stad in het westen van Roemenië, met haar man Mohammad en drie kinderen Karim (7), Feruz (5) en Ferdoz (3). Er wonen ongeveer 30 mensen in het centrum, hoewel het een capaciteit heeft van ongeveer 200.

Hervestiging van de meest kwetsbare vluchtelingen in een derde land, waar ze hun leven weer kunnen opbouwen, is een prioriteit voor UNHCR. Maar helaas overtreffen de behoefte aan hervestigingsplaatsen het aantal beschikbare plaatsen ver. Vorig jaar werden minder dan 23.000 vluchtelingen hervestigd via UNHCR, het laagste aantal in bijna twee decennia.

Mariam’s verhaal laat zien waarom hervestiging belangrijk is. Zij en Mohammed vluchtten aanvankelijk naar de Soedanese hoofdstad Khartoem, waar ze acht jaar in moeilijke omstandigheden leefden. Daar kregen ze hun kinderen.

“Soms kon ik geen werk vinden. Soms kon ik de huur niet betalen. Andere keren hadden we niets te eten. Het was zwaar en de kinderen waren jong,” zei Muhammad, 37.

Door hun onzekere status in Soedan liepen ze constant het risico om gearresteerd te worden en trokken ze uiteindelijk door naar Tripoli, de hoofdstad van Libië. Daar werden ze opgesloten door een smokkelaar. Wegens hun enorm moeilijke situatie heeft UNHCR hen via Niger geëvacueerd naar Roemenië.

Mariam (34) uit Eritrea presenteert haar allereerste tompouce, gemaakt tijdens een kookworkshop in het doorgangscentrum in Timisoara, Roemenië, in februari 2021. © UNHCR Stefan Lorint

Mariam (34) uit Eritrea presenteert haar allereerste tompouce, gemaakt tijdens een kookworkshop in het doorgangscentrum in Timisoara, Roemenië, in februari 2021. © UNHCR Stefan Lorint

Feruz (5) en Karim (7) eten de tompouce die hun moeder heeft gemaakt tijdens een kookworkshop georganiseerd door AIDRom, de partner van UNHCR in het doorgangscentrum in Timisoara, Roemenië, in februari 2021. © UNHCR/Stefan Lorint

Feruz (5) en Karim (7) eten de tompouce die hun moeder heeft gemaakt tijdens een kookworkshop georganiseerd door AIDRom, de partner van UNHCR in het doorgangscentrum in Timisoara, Roemenië, in februari 2021. © UNHCR/Stefan Lorint

Dit mechanisme is een reactie op de verslechterende omstandigheden voor asielzoekers in Libië. Op grond daarvan krijgen enkele kwetsbare individuen en gezinnen een tijdelijk verblijf in Niger aangeboden.

Als ze in aanmerking komen voor hervestiging, worden ze vervolgens overgebracht naar het doorgangscentrum in Timisoara, terwijl de hervestigingsprocedure wordt afgerond – een proces dat gewoonlijk ongeveer drie of vier maanden in beslag neemt.

“We beginnen ons te ontspannen na de moeilijke tijd die we hebben gehad”

“Tot we vertrekken naar onze eindbestemming, genieten we van ons verblijf hier. We voelen ons echt veilig en we beginnen ons te ontspannen na de moeilijke tijd die we hebben gehad,” zegt Mariam.

Hervestigingsplaatsen zijn schaars, zelfs voor de impact van de COVID-19-pandemie. Dit jaar biedt regeringen echter een kans om hervestigingsprogramma’s te hervatten en UNHCR roept overheden op om meer plaatsen beschikbaar te stellen.

“UNHCR waardeert de inspanningen van landen die hun hervestiging nu hebben hervat ondanks de uitdagingen van de pandemie,” zei Nisreen Rubaian, UNHCR’s vertegenwoordiger in Roemenië.

“Onze collega’s ter plaatse werken nauw samen met hervestigingslanden om ervoor te zorgen dat vluchtelingen die voor hervestiging worden geaccepteerd zo snel mogelijk kunnen vertrekken en hun leven weer kunnen opbouwen in hun nieuwe land.”

Mariam en haar familie hebben van hun verblijf in de historische stad Timisoara gebruik gemaakt om de bezienswaardigheden te zien en binnenkort zullen ze, voorafgaand aan hun verhuizing in de komende weken, beginnen met culturele oriëntatielessen.

“De kinderen zijn flexibel en leren snel. Ik ben onder de indruk van hoe snel ze dingen begrijpen, gezien de context waar ze vandaan komen,” zegt Sofia Damșe, psycholoog bij UNHCR’s partner AIDROM.

De toekomst van de kinderen is de grootste zorg van Mariam en Mohammed.

“Het belangrijkste voor ons is om te werken en onze kinderen te ondersteunen om op te groeien en naar school te gaan,” zegt Mariam.

Mohammed zegt dat hij wil dat de kinderen hun banden met Eritrea en de cultuur behouden, maar hij wil ook dat ze Nederland omarmen. Het liefst zou hij willen dat ze arts of piloot worden, maar het belangrijkst voor hem is dat ze goede sociale waarden leren.

“We zouden graag zien dat onze kinderen mensen in nood helpen,” zegt hij.

* Namen gewijzigd op verzoek van het gezin