Η άνιση μεταχείριση των γυναικών σε 25 χώρες οδηγεί στην ανιθαγένεια
Η άνιση μεταχείριση των γυναικών σε 25 χώρες οδηγεί στην ανιθαγένεια
8 Mαρτίου 2012
ΓΕΝΕΥΗ – Έρευνα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες κατέληξε πως η άνιση μεταχείριση των γυναικών σε νόμους περί ιθαγένειας είναι ένα φαινόμενο που συναντάται στις περισσότερες ηπείρους του κόσμου. Τουλάχιστον 25 χώρες διατηρούν νόμους περί ιθαγένειας που δεν επιτρέπουν στις γυναίκες να μεταβιβάσουν την ιθαγένεια στα παιδιά τους.
«Ένα παιδί που γεννιέται σήμερα χωρίς ιθαγένεια, αντιμετωπίζει ένα μέλλον αβεβαιότητας και ανασφάλειας», είπε η Έρικα Φέλλερ, Βοηθός Ύπατου Αρμοστή, υπεύθυνη για ζητήματα προστασίας προσφύγων. «Όταν υπάρχει διάκριση κατά τη μεταβίβαση της ιθαγένειας, βλέπουμε παιδιά που καθίστανται ανιθαγενή από τη στιγμή της γέννησής τους».
Τα περισσότερα κράτη που αρνούνται στις μητέρες το δικαίωμα να μεταβιβάσουν την ιθαγένεια βρίσκονται στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (δώδεκα κράτη), καθώς και στην Υποσαχάρια Αφρική (εννέα κράτη) ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται στην Ασία (τέσσερα κράτη) και την αμερικανική ήπειρο (δύο κράτη).
Τα παιδιά καθίστανται ανιθαγενή σε αυτές τις χώρες επειδή σε κάποιες περιπτώσεις δεν μπορούν να αποκτήσουν την υπηκοότητα ούτε της μητέρας ούτε του πατέρα. Αυτό μπορεί να συμβεί, για παράδειγμα, εάν ο πατέρας είναι και ο ίδιος ανιθαγενής ή εάν η σχετική νομοθεσία δεν επιτρέπει την αναγνώριση ιθαγένειας σε παιδιά που έχουν γεννηθεί εκτός της χώρας του πατέρα. Επιπλέον, κάποια παιδιά μπλέκουν στα γρανάζια της γραφειοκρατίας σε περίπτωση που ο πατέρας πεθάνει ή τα εγκαταλείψει, χωρίς να αφήσει έγγραφα που επιβεβαιώνουν την εθνικότητά τους.
Σύμφωνα με την εν λόγω μελέτη, τα κράτη επιδεικνύουν αυξανόμενη προθυμία για ανάληψη δράσης κατά της ανισότητας μεταξύ των φύλων στους νόμους περί ιθαγένειας. Μεταρρυθμίσεις έχουν λάβει χώρα τα τελευταία χρόνια στη Σρι Λάνκα, την Αίγυπτο, το Ιράκ, την Αλγερία, την Ινδονησία, το Μαρόκο, το Μπανγκλαντές, τη Ζιμπάμπουε, την Κένυα, την Τυνησία και το Μονακό. Όλα τα παραπάνω κράτη έχουν τροποποιήσει τη νομοθεσία τους ώστε να παρέχονται ίσα δικαιώματα σε γυναίκες και άνδρες όσον αφορά τη μεταβίβαση ιθαγένειας στα παιδιά τους. Η Ύπατη Αρμοστεία συνεργάζεται με πολλές άλλες χώρες για την προώθηση επιπλέον μεταρρυθμίσεων.
«Παλαιότερα, οι διακρίσεις με βάση το φύλο κυριαρχούσαν στον κόσμο», είπε η Φέλλερ. «Παρατηρούμε, όμως, σήμερα μία γενικότερη τάση για τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας ώστε να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της ανιθαγένειας και επικροτούμε τα κράτη γι’αυτές τους τις δράσεις».
Σε περίπου 12 εκατομμύρια υπολογίζονται οι ανιθαγενείς ανά τον κόσμο, άνθρωποι, δηλαδή, που δεν θεωρούνται υπήκοοι κανενός κράτους. Από αυτούς σχεδόν οι μισοί είναι παιδιά. Οι ανιθαγενείς αποτελούν μία από τις πιο περιθωριοποιημένες και ενδεείς ομάδες στον κόσμο. Πρόκειται για «αόρατους» πληθυσμούς που δύσκολα μπορεί να καταμετρηθούν. Χρειάζεται περισσότερη έρευνα ώστε να εξακριβωθεί πόσα παιδιά βρίσκονται σε κατάσταση ανιθαγένειας εξαιτίας των νομοθεσιών που κάνουν διάκριση με βάση το φύλο.
Το Δεκέμβριο του 2011, η Ύπατη Αρμοστεία συνεκάλεσε υπουργική σύνοδο με αφορμή την επέτειο της Σύμβασης του 1951 σχετικά με το Καθεστώς των Προσφύγων και την Σύμβαση του 1961 για τη Μείωση της Ανιθαγένειας. Κατά τη διάρκεια αυτής της συνάντησης, αρκετές χώρες δεσμεύτηκαν να εξαλείψουν τις διακρίσεις στη νομοθεσία περί ιθαγένειας.
ΤΕΛΟΣ
Η μελέτη της Ύπατης Αρμοστείας είναι διαθέσιμη στον παρακάτω σύνδεσμο (στα αγγλικά):