Oekraïense gezinnen vinden warmte in hun recent gerepareerde huizen

Door Victoria Andrievska en Saorlaith Ni Bhroin te Kiev

De winter is aangebroken in Tsjernihiv, een stad in het noorden van Oekraïne. Er ligt een dik pak sneeuw en de temperatuur is gezakt tot onder het nulpunt.  

De zesjarige Melaniia werd vroeg wakker en zag vanuit haar slaapkamerraam een prachtig sneeuwlandschap. Ze stond snel op en ging warm gekleed met haar roze slee onder haar arm naar vrienden buiten om een ​​sneeuwpop te maken en door hun straat te sleeën.  

De groep spelende kinderen in de sneeuw is echter een stuk kleiner dan vorig jaar rond deze tijd. Meer dan 30 dagen lang was het stadje het doelwit van hevige beschietingen en rakettenvallen, die leidden tot talloze doden en verwoestingen in de stad. Doodsbange bewoners zochten dekking in ondergrondse bunkers of pakten snel hun belangrijkste bezittingen en vluchtten op zoek naar veiligheid. 

Melaniia speelt in haar tuin. © UNHCR/Victoria Andrievska

Steun vluchtelingen uit Oekraïne

Melaniia’s familie verliet eind februari hun huis en keerde pas in de zomermaanden terug.  

Ondanks de zware beschietingen heeft Tamara het huis waarin ze opgroeide nooit verlaten. Ze kijkt over een wit hek en wijst naar een naburig huis. “Mijn 85-jarige moeder, Kateryna, en mijn broer wonen hier. Mijn broer heeft een beperking en mijn moeder heeft moeilijkheden met lopen. Ik kon hen niet achterlaten.”  

Bovengronds blijven was te gevaarlijk, omdat raketten hun dorp vernietigden. “Ik maakte geïmproviseerde bedden in onze kelder, die dienst deed als schuilplaats tijdens de aanvallen”, zegt Tamara. “De keldertrap was te steil voor mijn moeder, dus gebruikte ik een jas als slee om haar naar beneden te brengen. We zijn daar twee lange weken gebleven.”  

Lees ook: Verlaten ziekenhuis krijgt tweede leven als thuis voor Oekraïense vluchtelingen in Bulgarije

Schuilen   

Elke dag hoorde de familie luide beschietingen en explosies om zich heen. De dagen duurden lang en in de tussentijd moesten ze zich proberen te beschermen tegen de kou en het vocht. Tijdens deze periode raakte het been van Tamara’s moeder ernstig geïnfecteerd. Die infectie verspreidde zich in korte tijd naar andere delen van haar lichaam. “Mijn moeder werd erg ziek en we hadden geen andere keuze dan midden in alle beschietingen naar een plaatselijk ziekenhuis te gaan. Het was de enige manier om haar leven te redden.” Hier kreeg haar moeder de dringende zorg die ze zo hard nodig had, en kon zo herstellen. 

 Toen de gevechten afnamen, konden Tamara en haar familie eindelijk de schade aan hun huis en straat vaststellen. Als bij wonder stonden de twee huizen van hun familie nog overeind, al waren ze flink beschadigd.  

Reparaties  

In de voorbije wintermaanden werd het gezin via de lokale overheid ingeschreven in het opvangprogramma van UNHCR. Kort daarna werden beide familiehuizen gerepareerd en kregen ze nieuwe ramen, daken en deuren om de warmte binnen te houden.  

Zittend in haar warme keuken naast de koelkast, die is versierd met kleurrijke kindertekeningen, vertelt Tamara wat de reparaties voor haar betekenen: “Door de beperkte mobiliteit van de ouderen in de familie en van mijn broer met een beperking, zou het onmogelijk geweest zijn om deze reparaties alleen te doen”. Naast Tamara zit haar moeder, die ook de Tweede Wereldoorlog overleefde.   

Troost  

Ondanks het onvoorstelbare lijden, is deze familie langzaam maar zeker aan de beterhand. Tamara houdt zich bezig met de zorg voor haar kleinkinderen. Tegen alle verwachtingen in vindt ze enige troost te midden van het geweld. “ Ik heb het gevoel dat de wereld ons niet in de steek heeft gelaten. Het geeft me kracht en hoop in de mensheid”, zegt ze met een weemoedige glimlach.  

Lees ook: Moldavisch centrum voor slachtoffers van gendergerelateerd geweld biedt veiligheid voor mensen op de vlucht uit Oekraïne

Meer dan 4 miljoen mensen geholpen  

“Meer dan 150.000 mensen ontvluchtten de regio Tsjernihiv aan het begin van de oorlog op zoek naar veiligheid”, vertelt UNHCR-vertegenwoordiger Karolina Lindholm Billing. “En meer dan 9.000 huizen en civiele infrastructuur werden verwoest. Sinds het begin van de grootschalige invasie in Oekraïne heeft UNHCR ongeveer 4 miljoen mensen in het hele land bijgestaan ​​met juridisch advies, psycho-sociale ondersteuning, cashhulp, noodhulpgoederen en steun om beschadigde huizen te repareren.” Toch blijft hulp nog hard nodig.  “Omdat het winter is, is het natuurlijk onze topprioriteit om hulp te bieden die mensen ondersteunt om tijdens deze bitterkoude maanden veilig en warm thuis te blijven.”   

UNHCR werkt nauw samen met de regering van Oekraïne en de lokale autoriteiten in de oblast Tsjernihiv om de meest kwetsbare mensen in de regio  te helpen door middel van onderdakprogramma’s en het verstrekken van humanitaire hulp en juridische en psycho-sociale ondersteuning.  

Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd door UNHCR Ukraine op 28 december 2022.