Ο Fridtjof Nansen γεννήθηκε στη Νορβηγία το 1861. Διακρίθηκε ως επιστήμονας, πολικός εξερευνητής, διπλωμάτης και ανθρωπιστής. Σήμερα, το κουράγιο και η προσφορά του εξακολουθούν να αποτελούν έμπνευση για εκατομμύρια ανθρώπους.
Σε ηλικία 27 ετών, ο Nansen είχε ήδη ολοκληρώσει το διδακτορικό του σχετικό με το κεντρικό νευρικό σύστημα και ήταν ο πρώτος άνθρωπος που διέσχισε το επικίνδυνο παγετωνικό κάλυμμα της Γροιλανδίας. Λίγο καιρό αργότερα, ηγήθηκε μια αποστολή εξερεύνησης του Αρκτικού Ωκεανού, που διήρκεσε 25 μήνες και έφτασε πλησιέστερα στο Βόρειο Πόλο από οποιαδήποτε άλλη στο παρελθόν.
Ωστόσο, ο Nansen είναι ευρύτερα γνωστός για το όραμα και το έργο του σχετικά με τους πρόσφυγες. Ενόσω η Ευρώπη κατέβαλλε προσπάθειες να ξαναστηθεί στα πόδια της μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Nansen ηγήθηκε της πρώτης μεγάλης ανθρωπιστικής επιχείρησης της Κοινωνίας των Εθνών: τον επαναπατρισμό 450.000 αιχμαλώτων πολέμου.
Η οξυδέρκεια, η ανδρεία και η χαρισματική προσωπικότητά του έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξασφάλιση υποστήριξης από κυβερνήσεις και εθελοντικές οργανώσεις.
Ο Nansen υπηρέτησε ως ο πρώτος Ύπατος Αρμοστής για τους Πρόσφυγες της Κοινωνίας των Εθνών, από το 1920 έως το 1930, και βοήθησε εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες να επιστρέψουν στις εστίες τους. Οι προσπάθειές του έδωσαν τη δυνατότητα σε πολλούς ακόμη ανθρώπους να διαμείνουν νόμιμα και να βρουν εργασία στις χώρες όπου είχαν βρει καταφύγιο.
Ο Nansen είχε αντιληφθεί ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες ήταν η έλλειψη διεθνώς αναγνωρισμένων εγγράφων ταυτοποίησης. Η λύση που έδωσε στο ζήτημα –γνωστή ως «διαβατήριο Nansen»– ήταν το πρώτο νομικό εργαλείο για την παροχή διεθνούς προστασίας στους πρόσφυγες.
Όταν ξέσπασε λιμός στη Ρωσία το 1921-1922, ο Nansen οργάνωσε ένα πρόγραμμα παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας σε εκατομμύρια ανθρώπους που επηρεάστηκαν από αυτόν. Για το αξιοσημείωτο έργο του, το 1922 του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Ο Νάνσεν συμμετείχε επίσης στις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν το 1923 στη Συνθήκη της Λωζάνης μεταξύ της ελληνικής και της τουρκικής κυβέρνησης, ενώ αργότερα προσπάθησε να συμβάλει στην εξεύρεση λύσης στην αρμένικη κρίση. Πέθανε το 1930.
Ο Nansen πέρασε την υπόλοιπη ζωή του εργαζόμενος αδιάκοπα υπέρ των προσφύγων και προετοιμάζοντας την τελευταία του πολική αποστολή. Ανέκαθεν άνθρωπος του οράματος και της δράσης, όταν πέθανε το 1930 σε ηλικία 69 ετών, σχεδίαζε να πετάξει με αεροπλάνο πάνω από τον Αρκτικό Ωκεανό. Προς τιμήν του, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες καθιέρωσε το 1954 το Βραβείο Προσφύγων Nansen.
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
