دوکانی شیرینی ئەم ڕەمەزانە تامێکی سوریا دەهێنێتە کەمپی پەنابەرەکان لە عێراق
کاتێک ڕێماس لە سوریا هەڵهات و پەنای لە کەمپی پەنابەرەکانی کاوەرگۆسک لە هەولێر، لە هەرێمی کوردستانى عێراق گرت، لە ساڵی ٢٠١٦ لەگەڵ هاوسەرەکەی و پێنج منداڵەکەی، تەنها یەک بڕوانامەی هەبوو، ئەویش نانەواخانە نانەواخانە تەنها خولیای ئەو نییە؛ یارمەتی دەدات کە خێزانەکەی لە دەربەدەریدا بژی.
لێهاتووییەکانی ڕێماس لە شیرینیدا لە ساڵانی هەرزەکاریدا لەلایەن باوکیانەوە بۆ خۆی و براکانی گوازراوەتەوە، کە لە باوکیەوە فێری بووە. پێدەکەنێت و دەڵێت: “لە خێزاندا بەڕێوەدەچێت”.
ژیانی خێزانەکەی لە قامیشلۆ لە باکووری ڕۆژهەڵاتی سوریا بەهۆی ململانێیەوە تێکچوو. لە عێراق، ڕێماس سەلامەتی دۆزیەوە، بەڵام خێزانەکەی کێشەیان هەبوو بۆ ئەوەی خۆیان لەگەڵ خۆیان بگونجێنن، لە ژیان لە ماڵەکەی خۆیانەوە بۆ ژیان لە کەمپێکدا و خەباتیان بۆ دابینکردنی بژێوی ژیانیان.
لەبەردەم ئاستەنگی داراییدا، ئەو و هاوسەرەکەی دەستیان بە کارێکی ماڵەوە کرد. ئەو ڕوونی دەکاتەوە: "لە ماڵەوە دەستم کرد بە نانکردنی شیرینی. بێگومان سادە، چونکە توانای کڕینی ئامێری چێشتخانەی دروستم نەبوو وەک سۆبەی غاز." "تەنانەت نەمتوانی شوێنێک بەکرێ بگرم، بەڵام دڵنیا بووم کە ڕۆژێک دێت، دەتوانم دوکانی تایبەت بە خۆمم هەبێت". بە تێپەڕبوونی ساڵان، لەگەڵ گەشەکردنی بازرگانی، دوکانی ڕیماسیش گەشەی کرد. ئێستا دوکانێکی بەکرێ گرتووە کە ١٠ خولەک بە پێ لە ماڵەکەیەوە دوورە.
لە مانگی ڕەمەزاندا بۆنی شیرینی تازە کوڵاو لە دوکانی ڕێماسەوە لە هەموو کاتژمێرەکانی ڕۆژدا دێتە دەرەوە. بەیانیان، مەعروک ئامادە دەکات – نانێکی بۆنخۆشی هاوشێوەی بریۆش لە سوریاوە کە پێویستە لە سوهور، ئەو ژەمەی پێش خۆرهەڵاتن دەخورێت بۆ ئامادەکردنی موسڵمانان بۆ ڕۆژێک بەڕۆژووبوون. باقی ڕۆژەکە شیرینی ئامادە دەکات کە کڕیارەکان پێیان باشە بۆ ئیفتار، کاتێک خێزانەکان لە سەرەتای ئێوارەدا کۆدەبنەوە بۆ ئەوەی ڕۆژووی ڕۆژانەیان بشکێنن. دەڵێت: "خۆشترین شیرینی من بۆ دروستکردن باکلاڤایە...". “ئەم شیرینیانە ماڵم بیردەخەنەوە.”
دوکانە بچووکەکەی پڕ بووە لە داواکاری و نزیکبوونەوەی جەژنی ڕەمەزان کە کۆتایی مانگی ڕەمەزانە. "هەست بە نیعمەتی جەژنی ڕەمەزان دەکەم بەسەرمدا، کاروبارەکان زۆر باش بەڕێوەدەچن."
ڕیماس گەشبینە بە داهاتوو. بە پێکەنینەوە دەڵێت: ڕۆژێک دێت شوێنێکی گەورەترمان دەبێت، شوێنی بۆ هەموو ئەو شیرینیانەی کە خەونی دروستکردنیان دەبینین.
لە ئێستادا نزیکەی ٨ هەزار پەنابەری سووری لە کەمپی کاوەرگۆسک دەژین. لە کۆی ٣٠٩ هەزار و ٨٨٤ پەنابەر و پەناخواز لە عێراق، لە سەدا ٨٩.٣ لە کۆڕبەندی هەرێمی کوردستانى عێراق میوانداری دەکرێن. زۆرینەی پەنابەرانی سوریا لە ناوچە شارییەکان دەژین، لەکاتێکدا نزیکەی لەسەدا ٣٣یان هێشتا لە نۆ کەمپی پەنابەراندا دەژین.
لە کاتێکدا لەم ڕەمەزانەدا لەگەڵ ئازیزانمان کۆدەبینەوە، با ئەو پەنابەر و خێزانە ئاوارانە لەبیر بکەین کە ڕۆژوویان دەشکێنن و دوور لە ماڵ و ئازیزانیان. پشتگیرییەکانتان یارمەتیدەر دەبێت بۆ دانانی شوێنێک بۆ ئەو کەسانەی کە بەرگەی تەحەددای خەیاڵنەکراویان گرتووە، هیوایان پێشکەش دەکات و کاریگەرییەکی بەردەوامیان لەسەر ژیانیان دروستکردووە.
لە ساڵی ٢٠٢٤دا، کۆمسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ کاروباری پەنابەران پێویستی بە ٢٠٣.٦ ملیۆن دۆلار هەیە بۆ پاراستن و بەدەستهێنانی چارەسەر بۆ ئەو دانیشتووانەی کە بە زۆر ئاوارە بوون.