UNHCR: Światowi przywódcy muszą odwrócić tendencję gwałtownego wzrostu liczby przymusowych przemieszczeń

Według najnowszego raportu UNHCR Global Trends opublikowanego dziś w Genewie, pomimo pandemii liczba osób uciekających przed wojnami, przemocą, prześladowaniami i naruszeniami praw człowieka w 2020 roku wzrosła do prawie 82,4 mln. Jest to wzrost o kolejne cztery procent w stosunku do rekordowej już liczby 79,5 mln osób na koniec 2019 roku.

Z raportu wynika, że na koniec 2020 roku było 20,7 mln uchodźców objętych mandatem UNHCR, 5,7 mln uchodźców palestyńskich i 3,9 mln Wenezuelczyków, którzy musieli uciekać z kraju. Kolejne 48 milionów osób zostało wewnętrznie przemieszczonych na terenie własnego kraju. Kolejne 4,1 mln stanowiły osoby ubiegające się o azyl. Liczby te wskazują, że pomimo pandemii i apeli o globalne zawieszenie broni, konflikty nadal wypędzają ludzi z ich domów.

„Za każdą liczbą kryją się osoby zmuszone do opuszczenia swojego domu oraz historie ucieczki, wywłaszczenia i cierpienia. Zasługują one na naszą uwagę i wsparcie nie tylko w postaci pomocy humanitarnej, ale także w znalezieniu rozwiązań dla ich trudnej sytuacji.”

„Konwencja dotycząca statusu uchodźców z 1951 r. i porozumienie Global Compact w sprawie uchodźców zapewniają ramy prawne i narzędzia do reagowania na wysiedlenia, potrzebujemy jednak znacznie większej woli politycznej, aby zająć się w pierwszej kolejności konfliktami i prześladowaniami, które zmuszają ludzi do ucieczki” – powiedział Wysoki Komisarz ONZ ds. Uchodźców Filippo Grandi.

Dziewczęta i chłopcy poniżej 18. roku życia stanowią 42 procent wszystkich przymusowo wysiedlonych osób. Dzieci są grupą szczególnie narażoną, zwłaszcza gdy kryzysy trwają latami. Według najnowszych oszacowań UNHCR, w latach 2018-2020 prawie milion dzieci urodziło się jako uchodźcy. Wiele z nich może pozostać uchodźcami jeszcze przez długie lata.

„Tragedia tak wielu dzieci, które rodzą się na wygnaniu, powinna być wystarczającym powodem znacznego zwiększenia wysiłków w celu zapobiegania konfliktom i zakończenia przemocy” – powiedział Grandi.

W sprawozdaniu zauważono również, że w szczytowym momencie pandemii w 2020 roku ponad 160 krajów zamknęło swoje granice, a 99 z nich nie uczyniło wyjątków dla osób poszukujących ochrony. Jednak dzięki ulepszonym środkom, takim jak badania lekarskie na granicach, zaświadczenia o stanie zdrowia lub konieczność kwarantanny po przyjeździe, uproszczone procedury rejestracji i wywiady na odległość, coraz więcej krajów znalazło sposoby udzielania dostępu do procedur azylowych, starając się jednocześnie powstrzymać rozprzestrzenianie się pandemii.

Podczas gdy wiele osób ucieka przez granice, miliony innych zostało w obrębie swoich krajów. Liczba osób wewnętrznie przemieszczonych wynikająca głównie z kryzysów w Etiopii, Sudanie, krajach Sahelu, Mozambiku, Jemenie, Afganistanie i Kolumbii wzrosła o ponad 2,3 mln.

W ciągu 2020 r. około 3,2 mln osób wewnętrznie przemieszczonych i zaledwie 251 tys. uchodźców powróciło do swoich domów, co stanowi spadek odpowiednio o 40 i 21 procent w porównaniu z 2019 r. Kolejnych 33 800 uchodźców zostało naturalizowanych przez kraje, które udzieliły im azylu. Znacząco spadła stopa przesiedleń uchodźców – w zeszłym roku przesiedlono zaledwie 34 400 osób, co stanowi najniższy poziom od 20 lat. Wynika to ze zmniejszonej liczby miejsc do zasiedlenia oraz epidemii Covid-19.

„Rozwiązanie problemu wymaga, by światowi przywódcy i decydenci odłożyli na bok dzielące ich różnice, skończyli z egoistycznym podejściem do polityki i zamiast tego skupili się na zapobieganiu i rozwiązywaniu konfliktów oraz zapewnieniu poszanowania praw człowieka” – oznajmił Grandi.

KONIEC

Raport UNHCR 2020 Global Trends – główne dane:

• 82,4 mln osób przymusowo przemieszczonych na świecie (79,5 mln w 2019 r.) – wzrost o 4 procent
  • 26,4 mln uchodźców (26,0 mln w 2019 r.), w tym:
    • 20,7 mln uchodźców objętych mandatem UNHCR (20,4 mln w 2019 r.)
    • 5,7 mln uchodźców palestyńskich objętych mandatem UNRWA (5,6 mln w 2019 r.)
  • 48,0 mln osób wewnętrznie przemieszczonych (45,7 mln w 2019 r.)
  • 4,1 mln osób ubiegających się o azyl (4,1 mln w 2019 r.)
  • 3,9 mln Wenezuelczyków wysiedlonych za granicę (3,6 mln w 2019 r.)

• Rok 2020 jest dziewiątym rokiem nieprzerwanego wzrostu liczby przymusowych przemieszczeń na świecie. Obecnie jeden procent ludzkości jest przemieszczony wewnętrznie, a liczba osób przymusowo przesiedlonych jest dwukrotnie wyższa niż w 2011 roku, kiedy to wynosiła niespełna 40 milionów.

• Ponad dwie trzecie wszystkich osób, które uciekły za granicę, pochodziło z zaledwie pięciu krajów: Syrii (6,7 mln), Wenezueli (4,0 mln), Afganistanu (2,6 mln), Sudanu Południowego (2,2 mln) i Mjanmy (1,1 mln).

• Zdecydowana większość uchodźców na świecie – prawie dziewięciu na dziesięciu uchodźców (86%) – jest przyjmowana przez kraje sąsiadujące z obszarami dotkniętymi kryzysem oraz kraje o niskim i średnim dochodzie. Kraje najsłabiej rozwinięte udzieliły azylu 27% ogółu uchodźców.

• Siódmy rok z rzędu Turcja gościła największą populację uchodźców na świecie (3,7 mln uchodźców). Kolejne były Kolumbia (1,7 mln), Pakistan (1,4 mln), Uganda (1,4 mln) i Niemcy (1,2 mln).

• Liczba oczekujących wniosków o azyl na świecie pozostała na poziomie z 2019 roku (4,1 mln), ale państwa i UNHCR wspólnie zarejestrowały około 1,3 mln indywidualnych wniosków o azyl. To o milion mniej niż w 2019 roku (43% mniej).

Dodatkowe informacje / pomocnicze materiały multimedialne:

Raport UNHCR Global Trends oraz towarzyszący mu pakiet materiałów multimedialnych są dostępne na naszej stronie z materiałami prasowymi https://www.unhcr.org/unhcr-global-trends-2020-media-page-60be2dd14.