Door vluchtelingen gerunde opvangcentra bieden veiligheid en ondersteuning bij integratie
Door vluchtelingen gerunde opvangcentra bieden veiligheid en ondersteuning bij integratie
Wie kan de behoeften van vluchtelingen beter begrijpen dan vluchtelingen zelf? In Brussel bieden vluchtelingencomités een oplossing voor het gebrek aan opvangplaatsen in België met opvangcentra die asielzoekers en vluchtelingen onderdak en ondersteuning bij hun integratie bieden. Met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, vormde dit initiatief voormalige kantoorgebouwen om tot opvangcentra die gerund worden door vluchtelingen en die een veilig onderkomen bieden aan mensen die de oorlog in Oekraïne ontvluchtten en aan asielzoekers die anders op straat moeten leven.
Marie-Curie 2, een opvangcentrum gerund door vluchtelingen voor vluchtelingen
Het opvangprogramma beheerd door vluchtelingen
In Brussel beheren vluchtelingencomités zelf een opvangprogramma als onderdeel van het inclusieve beleid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waarbij lokale overheden in samenspraak met vluchtelingen beslissingen nemen rond toegang tot huisvesting, onderwijs, gezondheidszorg en werkgelegenheid.
Om de druk op het overbelaste Brusselse opvangnetwerk te verlichten, heeft het Gewest drie locaties ter beschikking gesteld van het Ukrainian Voices Refugee Committee (UVRC): twee voormalige kantoorgebouwen en een containerdorp. Met bijna 500 bedden bieden deze opvangstructuren – gelegen in rustige woonwijken van de hoofdstad – een veilige plek aan vluchtelingen uit Oekraïne en asielzoekers van over de hele wereld die anders nergens terecht zouden kunnen.
“Dit initiatief toont aan dat kostenefficiënte oplossingen op lokaal niveau wel degelijk bestaan. Wanneer ze hiertoe de kans krijgen, bieden vluchtelingen zelf oplossingen en geven ze onmiddellijk terug aan de Belgische gemeenschappen die hen hebben verwelkomd,” zegt Jean-Nicolas Beuze, vertegenwoordiger van UNHCR in Brussel.
Nadat ze de oorlog in Oekraïne ontvluchtten, vonden Marina en haar kinderen toevlucht in het Marie-Curie 2 opvangcentrum in Brussel dat door het “Ukrainian Voices Refugee Committee” gerund wordt.
Natalia en het Ukrainian Voices-team runnen het opvangcentrum Marie-Curie 2, dat basisbenodigdheden, ondersteuning bij integratie en een veilige plek biedt aan Oekraïense vluchtelingen zodat ze hun leven weer kunnen opbouwen.
Partnerorganisaties geven een infosessie in het Marie-Curie 2 opvangcentrum voor de “Table de logement”-sessies, waarmee ze de Oekraïense vluchtelingen ondersteunen bij het zoeken naar huisvesting.
Marina en haar familie zijn dankbaar voor een plek waar ze samen kunnen koken en eten. Het samenzijn met andere Oekraïners geeft hen een gevoel van veiligheid.
Meer dan een dak boven het hoofd
Het opvangprogramma gaat verder dan enkel het bieden van onderdak – het gaat om het opbouwen van vertrouwen en steun. Niet alleen spreken de medewerkers dezelfde talen als de bewoners, ze weten zelf wat het betekent om vluchteling te zijn.
Voor Munib, een jonge Syrische asielzoeker, was de aankomst in het opvangcentrum Triomphe een enorme opluchting na een maand op straat te hebben moeten leven:
“Na de moeilijke tijd die ik op straat heb doorstaan, was het heel geruststellend om steun te vinden bij Mme Mouna, die net als ik uit Syrië komt. Door iemand te ontmoeten die dezelfde taal spreekt en uit dezelfde omstandigheden komt, kon ik tot rust komen,” zegt hij.
Vluchtelingencomités, met de steun van vrijwilligers en partnerorganisaties, helpen de bewoners hun leven weer op te bouwen. Ze bieden psychosociale hulp, taallessen in Frans, Nederlands en Engels, en ondersteuning bij de zoektocht naar werk en permanente huisvesting.
“Als vluchtelingencomités bieden we de hulp aan die we graag hadden gekregen toen we als vluchteling in België aankwamen,” zegt Doris, een voormalige Burundese vluchteling en manager van Triomphe. “We kennen de weg die afgelegd moet worden en dus kunnen we hen begeleiden door de weg te tonen die we zelf gevolgd hebben,” voegt ze toe.
Triomphe, een opvangcentrum voor asielzoekers gerund door vluchtelingen
Het opvangprogramma begeleidt de bewoners ook om zelfredzaam te worden, onder meer door hulp bij het inschrijven bij tewerkstellingsdiensten, het opstellen van CV’s, en het openen van een bankrekening. In het opvangcentrum Triomphe helpen Doris en haar team de bewoners met een belangrijke eerste stap: de oranje kaart. Deze kaart is van groot belang voor asielzoekers omdat het hen wettelijk toelaat te werken na een periode van vier maanden.
In “Marie-Curie 2”, een opvangcentrum voor Oekraïense vluchtelingen, worden wekelijks “Table de logement”-sessies georganiseerd waarin vluchtelingen begeleid worden bij het vinden van betaalbare huisvesting.
“We willen dat onze bewoners een woning vinden en integreren in de Belgische samenleving. Het programma helpt hen de juridische en sociale systemen van hun nieuwe land te begrijpen zodat ze stap voor stap onafhankelijk kunnen worden,” vertelt Natalia, een Oekraïense vluchteling die het Marie-Curie 2 opvangcentrum beheert.
Een gevoel van hoop en verbondenheid
Vluchtelingen en asielzoekers die aankomen in Brussel hebben onvoorstelbare moeilijkheden doorstaan en hebben onmiddellijke steun nodig, waaronder toegang tot adequate opvang. Dankzij de vluchtelingencomités, de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en UNHCR, en de toewijding van partnerorganisaties en vrijwilligers, bieden deze opvangcentra meer dan enkel veiligheid – ze creëren een gevoel van gemeenschap en hoop.
Duizenden asielzoekers hebben echter nog steeds geen dak boven hun hoofd. Er is meer actie nodig om ervoor te zorgen dat niemand achterblijft – en de vluchtelingencomités staan klaar om hierbij te helpen.
“We staan klaar om meer mensen te ontvangen en ondersteunen,” zegt Doris. “We hebben alleen meer plaatsen nodig om ze op te vangen.”
Munib uit Syrië vond veiligheid in het Triomphe opvangcentrum na een maand op straat te moeten leven. In het centrum kon hij weer herstellen en startte hij met Nederlandse les. Hij hoopt binnenkort zijn studies als ingenieur verder te kunnen zetten.
Doris, voormalige vluchteling uit Burundi en nu manager van het Triomphe opvangcentrum, staat voor het voormalige kantoorgebouw dat nu onderdak biedt aan asielzoekers die anders op straat moeten leven.
Santa, Doris en Mouna beheren nu Triomphe, het opvangcentrum dat asielzoekers een veilige plek biedt en ondersteunt bij de integratie in een nieuwe gemeenschap.
Mouna, Doris en Santa begeleiden alleenstaande mannelijke asielzoekers die net zijn aangekomen in het Triomphe opvangcentrum. Ze runnen het centrum – ze geven advies en leggen de regels uit om een veilige omgeving voor alle bewoners te garanderen.
Meer informatie over de vluchtelingencomités in Brussel: