ئەرکەکانی تیمی تۆمارکردنی کۆمسیاری نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران بەڵگەنامە و پاراستن بۆ پەنابەران لە موسڵ دەهێنن

لە سەنتەری کۆمەڵایەتی کۆمسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران لە موسڵ، فاتمە ئیگاب، تەمەن ٢٥ ساڵ، دایکی سوری و تاقانە، شانبەشانی پەناخوازانی دیکە بە سەبرەوە چاوەڕێ دەکات. ئەوان بۆ نوێکردنەوەی بڕوانامەی پەنابەران یان تازە ناو تۆمارکردن لە کۆمسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران هاتوون. بۆ فاتمە ئەم پرۆسەیە مانای زیاترە لە تەنها کاغەز. کلیلی دەستڕاگەیشتن بە بەڵگەنامەکانی حکومەت و خزمەتگوزارییەکانی دیکەیە، لەوانەش پەروەردە و تەندروستی.

ئەو دەڵێت: "پێویستمان بە بەڵگەنامەی یاسایی هەیە، ئەمە مافی ئێمەیە، نەک تەنها بۆ من، بەڵکو بۆ داهاتووی منداڵەکانم"، لەکاتێکدا بە پرۆسەی تۆمارکردندا دەڕوات لە میانی ئەرکێکی گەیاندنی ناو تۆمارکردن لە پارێزگای موسڵ.

فاتمە بێوەژن و دایکی چوار منداڵە، هەروەها ئارایشتکارێکی لێهاتووە و ڕۆژێک ڕۆژەکانی بە ستایلکردنی کڕیارەکانی لە قامیشلۆ بەسەر بردووە. ئەو کچە زێدی خۆی لە سوریا هەڵاتووە، کاتێک توندوتیژیی توندوتیژی زیادی کردووە، ناچاری کردووە دەستبەرداری هەموو شتێک بێت و پەنا بۆ عێراق ببات. لەو کاتەوە کاری ئارایشتگای کردووە بۆ ئەوەی بتوانێت بژێوی خێزانەکەی بژی. بەڵام بەبێ تۆمارکردنی دروست ژیان لەڕادەبەدەر سەخت بووە.

ئەو بیری دێنێتەوە و دەڵێت: "تەنانەت کاتێک کچەکەمم لەدایک دەکرد، کێشەم هەبوو بۆ دەستڕاگەیشتن بە چاودێری تەندروستی گشتی، چونکە بەڵگەنامەکانم نەبوو".

لە عێراق، کۆمسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران، سەنتەری تۆمارکردنی هەمیشەیی لە پارێزگاکانی هەولێر، دهۆک، سلێمانی و بەغدا بەڕێوەدەبات. بۆ پەنابەران و پەناخوازان کە لە دەرەوەی ئەم ناوچانە دەژین، ئەرکەکانی تۆمارکردنی مۆبایل وەک ئەوەی لە موسڵ دەرفەتێکی گرنگ دەڕەخسێنن بۆ بەدەستهێنانی ئەو بەڵگەنامانەی کە پێویستیانە.

پرۆسەی تۆمارکردن بە دەرکردنی بڕوانامەی پەنابەرییەوە دەگاتە لوتکە- بەڵگەنامەیەک کە نوێنەرایەتی زۆر زیاتر دەکات لە تەنها پارچە کاغەزێک. بۆ زۆرێک لە پەناخوازان لە عێراق کە هیچ جۆرە ناسنامەیەکیان نییە، وەک بەڵگەیەکی ژیانی ناسنامە کاردەکات. هەروەها ئەم بڕوانامەیە ڕێگە بە پەنابەران و پەناخوازان دەدات کە پەیوەندی بە دەسەڵاتدارانی حکومەتەوە بکەن بۆ وەرگرتنی بەڵگەنامەی فەرمی نیشتەجێبوون. لە بەرامبەردا ئەم دەستڕاگەیشتنە دەرگا بەڕووی خزمەتگوزارییە گشتییە سەرەکییەکانی وەک چاودێری تەندروستی و پەروەردەدا دەکاتەوە، هەروەها یارمەتی کۆمسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران بۆ دەستنیشانکردن و پشتگیریکردنی لاوازترین پەنابەران و پەناخوازان

فاتمە دەڵێت: "زۆر زۆر دڵخۆشم کە خزمەتگوزاری تۆمارکردن لە موسڵ بەردەستە، خزمێک باسی ئەم سەنتەرەی بۆ کردم کە دەتوانم تەنها بە یەک سەردان هەموو شتێک تەواو بکەم، ئەوەش هەموو شتێکی بۆ من گۆڕی، چاوەڕێی ئەم ساتە بووم".

هێشتا دەزانێت گەشتەکە کۆتایی نەهاتووە. ئاماژەی بەوەشکرد، "هێشتا ڕێگایەکی دوور و درێژ ماوە تا هەموو بەڵگەنامەکانم تەواو ببن"، ئاماژە بە هەنگاوەکانی داهاتوو دەکات بۆ بەدەستهێنانی بەڵگەنامەکانی کە لەلایەن حکومەتەوە دەرچووە بۆ پەنابەران و پەناخوازان، کە بڕوانامەی پەنابەران مەرجی پێشوەختەیە. "بەڵام ئەمە سەرەتایەکە، هیوایەکم پێدەبەخشێت."

فاتمە وەک تاکە دابینکەری خێزانەکەی، هەروەها هیوادارە ناو تۆمارکردن لە کۆتاییدا ڕێگەی پێبدات دوکانی ئارایشتگاکەی بەڕێوەببات، بەبێ ترس لە سزادان یان داخستنی. ناو تۆمارکردن یەکەم هەنگاویەتی بۆ ئەوەی ئەو کارە بکات. دەشڵێت: "من بەم شێوەیە بژێوی ژیانم دەستدەکەوێت، بە کاغەزی گونجاو دەتوانم باشتر کاربکەم و منداڵەکانم پشتگیری بکەم".

ئەرکەکانی تۆمارکردنی مۆبایلی کۆمسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران، بۆ یارمەتیدانی بەڵگەنامەکردنی پەناخوازان و پەنابەران، بە پلەی یەکەم سوورییەکان، کە بەدوای پاراستنی نێودەوڵەتیدا دەگەڕێن لە عێراق داڕێژراون. لە ئێستادا تیمەکانی تۆمارکردنی کۆمسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران هەفتانە جارێک سەردانی موسڵ دەکەن بۆ وەڵامدانەوەی پێداویستییەکانی تۆمارکردن.

ئاری حەبیب ئەحمەد، یاریدەدەری ئەفسەری تۆمارکردن و بەڕێوەبردنی ناسنامە کە لەگەڵ کۆمسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران کاردەکات، ڕوونی دەکاتەوە، “پەنابەران و پەناخوازان دەتوانن لە ڕێگەی سایتی هاوکاری ڕێکخراوەکەوە بە شێوەی ئۆنلاین داوای چاوپێکەوتن بکەن، پلاتفۆرمەکە ڕێگە بە پەنابەران و پەناخوازان دەدات لە نەینەوا بە بەکارهێنانی مۆبایلەکانیان بە شێوەی ئۆنلاین داوای چاوپێکەوتنی تۆمارکردن بکەن داواکاران بۆ نزیکترین کاتەکانی تۆمارکردن”.

جگە لە تۆمارکردنی نوێ و نوێکردنەوەی بڕوانامە بەسەرچووەکان، ئەم ئەرکانە ڕێگە بە پەنابەران دەدەن تۆمارەکانیان نوێ بکەنەوە لەگەڵ ڕووداوە سەرەکییەکانی ژیان وەک لەدایکبوون، هاوسەرگیری، جیابوونەوە و مردن.

فاتمە دەشڵێت: "ئەوان یارمەتیمان دەدەن هەست بە بینراو و پێشوازیکردن بکەین".

بۆ زۆرێک لە پەنابەران، بڕوانامەی پەنابەر تەنها بەڵگەنامە نییە - هەنگاوێکە بەرەو کەرامەت و سەقامگیری و هەستکردن بە سەربەخۆیی.

لای فاتمە، پاراستنی ئایندەی منداڵەکانیشە. ئەو دەڵێت: "دەمەوێت منداڵەکانم وەک منداڵە عێراقییە ناوخۆییەکان بچنە قوتابخانە". "دەمەوێت چانسی ژیانێکی باشتریان هەبێت."

هەرچەندە گەڕانەوەی بۆ سوریا وەک هیوایەکی دوور دەمێنێتەوە، بەڵام بڕوانامەی نوێی پەنابەری بۆ ئێستا هەستێکی سەقامگیری پێشکەش دەکات. ئەو دەڵێت: "تا ئەو ڕۆژەی دەتوانم بە سەلامەتی بگەڕێمەوە بۆ سوریا، دەمەوێت بە کەرامەتەوە بژیم و لێرە منداڵەکانم بپارێزم".

کۆمسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەنابەران بەو پارەیەی کە لە خێرخوازانی بەخشندەی وەک یارمەتییە مرۆییەکانی یەکێتی ئەوروپا وەریگرتووە، ئامانجی نوێی تۆمارکردن و نوێکردنەوەی بەڵگەنامەی ١٥٠ هەزار پەنابەر و پەناخوازە لە عێراق لە ساڵی ٢٠٢٥دا.

لیلی کارلایو بەشداری کردووە لە ڕاپۆرتکردنی ئەم چیرۆکەدا.