UNHCR bestaat 75 jaar – een collectieve belofte
UNHCR bestaat 75 jaar – een collectieve belofte
Chef Martin Azia Sodea omhelst een vluchteling uit het dorp Gado-Badzéré in het oosten van Kameroen.
“Vluchtelingen, jullie zijn niet alleen.”
Dat is onze boodschap vandaag – en elke dag. Op dit moment zijn wereldwijd meer dan 117 miljoen mensen ontheemd en gedwongen hun huizen te ontvluchten. Elke minuut ontsnapt iemand aan oorlog of vervolging, alleen maar om te overleven.
Bedreigd
Het recht om asiel aan te vragen – onze collectieve belofte om veiligheid te bieden aan mensen met een gegronde vrees voor vervolging of aan mensen die op de vlucht zijn voor conflicten en oorlog – werd in 1951 door de staten met inkt ondertekend. Maar die belofte die de wereld bijna 75 jaar geleden deed om mensen te beschermen die gedwongen waren hun huis te ontvluchten, wordt nu meer dan ooit bedreigd.
De uitdagingen zijn enorm: ontheemding is nu complexer en duurt langer; vrede is moeilijk te bereiken; en financieringstekorten decimeren essentiële programma's. Soms lijkt het alsof angst en verdeeldheid medeleven overschaduwen. Asielplekken worden schaarser. Xenofobie neemt toe.
Vluchtelingenverdrag
En we horen stemmen die het Vluchtelingenverdrag ondermijnen, dat is ontstaan uit de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog om ervoor te zorgen dat mensen die voor hun leven op de vlucht waren, veiligheid konden vinden. De humanitaire financiering is drastisch teruggeschroefd – voor UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, met ongeveer 35 procent tot nu toe dit jaar – waardoor miljoenen mensen geen toegang hebben tot veiligheid, voedsel, onderdak en essentiële beschermingsdiensten, laat staan de middelen om zelfstandig een nieuw leven op te bouwen.
Cruciaal
Ons antwoord is simpel: het asielbeginsel is levensreddend en onmisbaar. Het moet worden gehandhaafd. Op zondag 14 december 2025 is het precies 75 jaar geleden dat het Statuut van het Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor Vluchtelingen van 1950 werd aangenomen. In de afgelopen decennia heeft het Verdrag miljoenen levens gered. En onze opdracht – mensen die gedwongen zijn te vluchten beschermen en hen helpen een nieuw leven op te bouwen in waardigheid – blijft even cruciaal als altijd.
Hoop
Maar achter al het rumoer gaat een ander verhaal schuil: een verhaal van hoop. Overal staan gemeenschappen nog steeds achter vluchtelingen. Vrijwilligers verwelkomen gezinnen op luchthavens. Leraren maken plaats in hun klaslokalen. Buren openen hun deuren. Bedrijven bieden banen aan. Universiteiten verstrekken studiebeurzen. Gewone mensen doen nog steeds buitengewone dingen en bewijzen daarmee dat menselijkheid sterker is dan haat.
En daarom is het zo'n genoegen om hier naast Chief Sodea te zitten, de winnaar van de Nansen Refugee Award van dit jaar. Hij kan uit eerste hand beschrijven hoe krachtig lokale mensen zijn die hulp bieden aan mensen die buiten hun schuld om afhankelijk zijn van anderen.
Zijn verhaal laat zien dat er oplossingen bestaan – en dat we samen moeten werken om meer oplossingen te vinden.
Global Refugee Forum
Volgende week komen onze belangrijkste partners hier in Genève bijeen voor de voortgangsbespreking van het Global Refugee Forum. We zullen samen kijken naar manieren om: asielstelsels te versterken voor snelle, eerlijke beslissingen; veilige routes uit te breiden, zoals hervestiging, arbeidsmobiliteit en gezinshereniging; te investeren in lokale partnerschappen en door vluchtelingen geleide organisaties; innovatie te benutten, waaronder digitale hulpmiddelen voor registratie, financiële ondersteuning en onderwijs; en samen te werken met partners uit de sportwereld, religieuze kringen, de academische wereld en het bedrijfsleven om effectieve oplossingen te bedenken. Samen, vanaf de basis, kunnen we angst en verdeeldheid overwinnen. We kunnen de hoop levend houden.
UNHCR is ontstaan uit de vastberadenheid van de wereld om na de oorlog weer op te bouwen en uit de gedeelde overtuiging dat de bescherming van vluchtelingen een universele verantwoordelijkheid is. Die geest van solidariteit is nu meer dan ooit nodig. De belofte van asiel moet worden nagekomen – en vluchtelingen mogen niet aan de rand van de samenleving worden gedumpt. Daarom sturen we vandaag een duidelijke boodschap naar iedereen die gedwongen is te vluchten: je bent niet alleen.