Przerwana nauka: Prawie połowa dzieci uchodźców z Ukrainy w wieku szkolnym pozostaje poza systemem edukacji

This press release in English is available here

W opublikowanym dziś nowym raporcie na temat polityki edukacyjnej zatytułowanym "Przerwana nauka*" UNHCR informuje, że choć dzieci stanowią od 30 do 50% spośród około 5,9 miliona ukraińskich uchodźców w Europie, w roku szkolnym 2022-2023 tylko około połowy z nich zostało zapisanych do szkół w krajach przyjmujących.

Wśród czynników przyczyniających się do niskiego wskaźnika zapisów dzieci uchodźców raport wymienia: problemy administracyjne, prawne i językowe; brak informacji na temat dostępnej oferty edukacyjnej; niechęć rodziców do zapisywania dzieci do szkół w krajach przyjmujących z powodu nadziei na szybki powrót do Ukrainy oraz obawy co do możliwości ponownego włączenia do ukraińskiego systemu edukacji.

Kolejną poważną przeszkodą jest ograniczona przestrzeń w szkołach krajów przyjmujących.

Przy bezprecedensowej liczbie dzieci uchodźców opuszczających Ukrainę w kolejnych miesiącach od wybuchu wojny, wiele szkół w krajach przyjmujących nie posiadało wystarczającej przestrzeni lub odpowiedniej liczby nauczycieli, wymaganych do przyjmowania nowo przybyłych.

UNHCR wyraża zaniepokojenie, że jeśli nie zostaną podjęte pilne działania, setki tysięcy ukraińskich dzieci uchodźców w tym roku nadal będą pozbawione edukacji.

W związku z trwającą wojną w Ukrainie, konieczne jest podjęcie znacznych wysiłków w celu uniknięcia długofalowego negatywnego wpływu na edukację, potencjał i perspektywy rozwoju dzieci. Zakłócenia procesu kształcenia nadal stanowią poważny problem, ponieważ około 5 milionów osób zostało wewnętrznie przemieszczonych, a szkoły, podobnie jak wiele innych obiektów cywilnej infrastruktury krytycznej, zostały zniszczone.

Aby zapewnić włączenie dzieci uchodźców do systemów edukacji w krajach przyjmujących w całej Europie, UNHCR w Raporcie o polityce edukacyjnej przedstawia kluczowe zalecenia dla rządów, mające na celu zniesienie barier i wspieranie procesu kształcenia. Obejmują one m.in.:

• Wspieranie włączania młodych uchodźców do krajowych systemów edukacji w Europie i zwiększanie przestrzeni w szkołach, tak aby każde dziecko uchodźca mogło zostać przyjęte. Działania tymczasowe znajdują zastosowanie tylko w perspektywie krótkoterminowej, więc aby zapewnić miejsce, przestrzeń i wystarczającą liczbę nauczycieli, potrzebne są odpowiednie zasoby i długoterminowe planowanie. Państwa i instytucje edukacyjne powinny wykorzystać nadchodzący rok do planowania z wyprzedzeniem, tak aby zapewnić wszystkim dzieciom uchodźców możliwość zapisania się do szkoły w kolejnym roku.
• Zadbanie o to, aby rodzice dzieci uchodźców otrzymali szczegółowe informacje na temat możliwości edukacji dzieci i młodzieży a także pomoc w dostępie do ukraińskiego systemu edukacji, co umożliwi im podejmowanie świadomych decyzji.
• Maksymalizację jakości i kompatybilności oferty edukacyjnej dla uchodźców. Można to osiągnąć poprzez wprowadzenie szybkich procedur wzajemnego uznawania ocen, świadectw i dyplomów, wymianę danych na temat wyników w nauce i mobilności oraz poprzez wprowadzenie jednolitych przepisów i dyrektyw, najlepiej na poziomie regionalnym, aby umożliwić zarówno pobyty długoterminowe, jak i możliwie najłatwiejsze ponowne włączenie się do ukraińskiego systemu edukacji.

Dokument zawiera także praktyczne informacje dla rodziców i odpowiada na kluczowe pytania dotyczące ponownego włączania dzieci do ukraińskiego systemu edukacji, w sytuacji, kiedy ich powrót do domu stanie się możliwy.

UNHCR ściśle współpracuje z UNICEF, który koordynuje działania edukacyjne partnerskich organizacji humanitarnych w Ukrainie i w krajach sąsiadujących.

Uwagi:

Pełny tytuł raportu UNHCR brzmi: „Przerwana nauka: eliminowanie barier w nauczaniu ukraińskich dzieci i młodzieży z doświadczeniem uchodźczym – wyzwania i zalecenia”. Cały dokument jest dostępny w tym miejscu.

Zalecane wytyczne Komisji Europejskiej, z uwzględnieniem rekomendacji UNICEF i UNHCR, są dostępne w tym miejscu.