Meer dan 230.000 mensen gevlucht door escalerend geweld in Oost-DR Congo
Meer dan 230.000 mensen gevlucht door escalerend geweld in Oost-DR Congo
De toenemende confrontaties tussen gewapende groepen en het Congolese leger in de provincies Noord- en Zuid-Kivu verergeren de crisis in de Democratische Republiek Congo (DRC): een van de meest alarmerende maar ondergerapporteerde humanitaire crises ter wereld. Wijdverbreide mensenrechtenschendingen en massale gedwongen ontheemding zijn aan de orde van de dag.
Deze twee provincies herbergen al 4,6 miljoen binnenlands ontheemden, waardoor de DRC een van de grootste gastlanden ter wereld is voor mensen die binnen hun eigen grenzen zijn ontworteld.
Willekeurige bombardementen en seksueel geweld
Van 1 tot 6 januari dwongen hevige gevechten in de provincie Noord-Kivu ongeveer 150.000 mensen om hun huizen te ontvluchten. Velen zochten aanvankelijk veiligheid in het Masisi-gebied, ten noordwesten van Goma, de belangrijkste stad van het gebied, maar werden opnieuw ontheemd toen het geweld zich verspreidde. Tegelijkertijd meldt de lokale overheid in het Fizi-gebied van Zuid-Kivu dat er nu 84.000 mensen ontheemd zijn en dat ze humanitaire hulp hebben aangevraagd bij de internationale gemeenschap. Burgers in beide regio's worden geconfronteerd met willekeurige bombardementen en seksueel geweld. Het gebruik van zware wapens in bevolkte gebieden heeft geleid tot talloze burgerslachtoffers, waaronder kinderen.
Beperkte toegang
Het aanhoudende geweld heeft de humanitaire toegang op korte termijn ernstig beperkt. Ontheemded zijn wanhopig op zoek naar onderdak, voedsel, schoon water en medische zorg. Velen zoeken hun toevlucht in overbevolkte gastgemeenschappen, geïmproviseerde schuilplaatsen of openbare gebouwen zoals ziekenhuizen. De nijpende humanitaire omstandigheden verslechteren snel en de toegang tot deze kwetsbare bevolkingsgroepen is zeer moeilijk door onveiligheid, wegversperringen en de aanwezigheid van gewelddadige gewapende groepen. Naar verluidt gebruiken strijders de huizen van mensen als schuilplaatsen.
Onzekere situatie
Ondanks de onstabiele veiligheidssituatie keerden ongeveer 25.000 ontheemden terug naar centrum Masisi na een tijdelijke pauze in het geweld op 4 januari. Echter, hernieuwde gevechten op 9 januari dwongen velen opnieuw om te vluchten. De stad blijft gebukt gaan onder onzekerheid, waar burgers te maken hebben met aanhoudend geweld, waaronder gedwongen rekrutering. Zodra de toegang is hersteld, staat UNHCR klaar om deze bevolkingsgroepen te helpen. We (her)bouwden in 2024 onderkomens voor meer dan 95.000 mensen in deze regio en deelden essentiële huishoudelijke artikelen zoals klamboes, dekens en kookpotten uit aan 45.000 mensen.
Dringende oproep tot actie
UNHCR benadrukt de urgentie van het aanpakken van de escalerende humanitaire crisis in het oosten van de DR Congo. Veilige en onbelemmerde toegang voor hulpverleners moet worden gegarandeerd en maatregelen om burgers te beschermen, met name vrouwen en kinderen, moeten prioriteit krijgen. Hoewel UNHCR zich blijft inzetten voor de ondersteuning van ontheemde gemeenschappen in het oosten van de DRC, vereist de omvang van de crisis onmiddellijke actie om de hulpverlening op te schalen. Tot op heden heeft UNHCR minder dan 10 procent van de benodigde financiering om de aanhoudende noodsituatie in de DRC in 2025 aan te pakken.
UNHCR herinnert alle belanghebbenden eraan dat het de hoogste tijd is dat er vrede heerst in de DR Congo - in het belang van de regio en van de mensheid. Meer investeringen in vredesopbouw en conflictoplossing om de grondoorzaken van ontheemding aan te pakken en een basis te leggen voor blijvende stabiliteit, zijn dringend nodig.
