UNHCR’s Filippo Grandi prijst voorvechters van vluchtelingen tijdens zijn laatste Nansen Refugee Award-ceremonie
UNHCR’s Filippo Grandi prijst voorvechters van vluchtelingen tijdens zijn laatste Nansen Refugee Award-ceremonie
De winnaars van de UNHCR Nansen Refugee Award poseren samen met Filippo Grandi, Hoge Commissaris van de VN voor Vluchtelingen, Cate Blanchett, goodwill ambassadeur van de UNHCR, en artiesten tijdens de uitreiking van de Nansen Awards in Genève.
Filippo Grandi, de Hoge Commissaris van de VN voor Vluchtelingen, heeft gisteravond in aanwezigheid van Cate Blanchett, goodwill ambassadeur van UNHCR, vier uitzonderlijke personen en een frontlinieorganisatie geprezen voor het winnen van de Nansen Refugee Award. Hij prees hun moed, solidariteit en leiderschap bij het ondersteunen van mensen die gedwongen zijn te vluchten.
Onderscheiding
De Nansen Refugee Award, ingesteld in 1954, is de hoogste onderscheiding van UNHCR en wordt toegekend aan personen die zich op uitzonderlijke wijze inzetten voor de bescherming van vluchtelingen, binnenlandse ontheemden en staatlozen. De ceremonie van dit jaar had extra betekenis omdat Grandi deze gelegenheid, zijn laatste aan het roer van de VN-Vluchtelingenorganisatie, aangreep om een nieuwe generatie voorvechters voor vluchtelingen “uit te zwaaien”, wier daden de waarden belichamen die hij gedurende zijn tienjarige ambtstermijn heeft verdedigd.
“De Nansen Refugee Award is een eerbetoon aan buitengewone moed en medeleven. De winnaars van dit jaar herinneren ons eraan dat medeleven zelfs in donkere tijden onverminderd blijft bestaan.”
“Ze laten ons zien dat inzet voor vluchtelingen niet beperkt blijft tot één kantoor of één stem. Het leeft voort in de daden van mensen zoals zij, mensen die menselijkheid boven angst verkiezen, solidariteit boven onverschilligheid.”
Chief Sodea
De wereldwijde winnaar van 2025, Chief Martin Azia Sodea uit Kameroen, is een voorbeeld van die geest. Toen vluchtelingen die het geweld in de Centraal-Afrikaanse Republiek ontvluchtten in het dorp Gado-Badzéré aankwamen, sloten Chief Sodea en zijn gemeenschap hun deuren niet. In plaats daarvan deelden ze land voor onderdak en landbouw, waardoor meer dan 36.000 vluchtelingen samen met de gastgemeenschap een nieuw leven konden opbouwen. Onder zijn leiding werd een klein dorp een krachtig symbool van vreedzame co-existentie, dat andere traditionele leiders in de regio inspireerde om ontheemden met waardigheid en respect te verwelkomen.
“Er blijven uitdagingen bestaan: gedwongen ontheemding neemt toe terwijl de middelen afnemen”, benadrukte hij. “Maar er zijn oplossingen. Die beginnen bij de gemeenschap en bij delen. Inclusie, zelfs met bescheiden middelen, zorgt voor vrede en waardigheid.”
Regionale winnaars
Er werden ook vier regionale winnaars gehuldigd:
• Pablo Moreno Cadena (Amerika) – Een senior executive bij MABE in Mexico die de bedrijfspraktijk heeft getransformeerd door deuren te openen voor vluchtelingen.
• Proliska (Europa) – Een Oekraïense humanitaire organisatie die levensreddende hulp heeft geboden aan meer dan 3,2 miljoen mensen.
• Taban Shoresh (Midden-Oosten en Noord-Afrika) – Oprichter van de door vrouwen geleide organisatie The Lotus Flower, die meer dan 105.000 overlevenden van conflicten in Irak ondersteunt.
• Negara Nazari (Azië-Pacific) – Een Afghaanse vluchteling en medeoprichter van het Ariana Learning Centre in Tadzjikistan, een door vluchtelingen gerunde school voor Afghaanse kinderen.
Meer dan bewondering
Tijdens de ceremonie was ook Cate Blanchett aanwezig, die stil stond bij de diepere betekenis van de avond en het publiek uitdaagde om verder te kijken dan bewondering alleen.
“Mensen wier goedheid, onvermoeibare inzet en opoffering vruchten hebben afgeworpen – hun werk heeft in hoge mate bijgedragen aan het transformeren van de lelijkheid die ons op sommige dagen anders zou overspoelen”, zei ze. “Vanavond bewonderen we de visie en toewijding van deze Nansen-winnaars. Maar als dat alles is wat we vanavond doen – als we het bij bewondering voor de felicitaties, de trofeeën en de toespraken laten – dan hebben we een gouden kans gemist om na te denken over wat hun prachtige werk ons allemaal inspireert om te doen.”
Voorvechters
Toen Grandi de ceremonie afsloot, was de symboliek duidelijk: hoewel een hoofdstuk van het leiderschap bij UNHCR ten einde loopt, gaat de beweging om mensen die gedwongen zijn te vluchten te beschermen door dankzij degenen die bereid zijn om actie te ondernemen.
“Deze laureaten zijn niet alleen geëerde gasten”, zei Grandi. “Ze zijn voorvechters voor vluchtelingen. Vanavond vieren we hen – en vertrouwen we hen, en ons allemaal, toe om deze zaak voort te zetten.”
Al meer dan 70 jaar zet de Nansen Refugee Award mensen in het zonnetje die weigeren weg te kijken van het lijden van anderen. Van dorpshoofden en vluchtelingenopvoeders tot bedrijfsleiders, voorvechters van vrouwenrechten en hulpverleners in de frontlinie: de laureaten van 2025 zijn het levende bewijs dat individuele en collectieve actie levens kan redden, waardigheid kan herstellen en de toekomst van mensen die gedwongen zijn te vluchten, kan veranderen.
De ceremonie werd gepresenteerd door UNHCR goodwill ambassadeur Leanne Manas en omvatte optredens van Ahmad Joudeh, een voormalige staatloze vluchteling, balletdanser en choreograaf; Maria Sur, een zangeres en vluchtelinge uit Oekraïne; en Toussaint Chiza, een voormalige vluchteling en Congolees-Zweedse zanger.
