Petitie van start om een einde te maken aan staatloosheid in Nederland
Petitie van start om een einde te maken aan staatloosheid in Nederland

Wat betekent het om staatloos te zijn?
Ja, ik teken de petitie Ieder mens heeft recht op een nationaliteit. Dit is wereldwijd door alle landen erkend. Toch zijn er in Nederland vele duizenden mensen zonder nationaliteit, waaronder mensen die zelfs in Nederland zijn geboren. Zij zijn staatloos. Staatloosheid heeft vele oorzaken. Van het uiteenvallen van een land in meerdere kleine staten, tot discriminatie of gebrekkige wetgeving. Als je staatloos bent, heb je geen nationaliteit en geen paspoort.
Situatie in Nederland
Niemand weet hoeveel staatlozen er precies in Nederland zijn. Wat we wel weten is dat er 13.000 mensen als staatloos zijn erkend en geregistreerd; zij hebben een verblijfsvergunning. En dan zijn er nog ongeveer 43.000 mensen, die als ‘nationaliteit onbekend’ zijn geregistreerd. Daarbovenop leeft er nog een onbekend aantal staatlozen zonder verblijfsvergunning in Nederland.
Nationaliteit onbekend
In Nederland zijn er dus vele duizenden mensen die wel een verblijfsvergunning hebben, maar niet als staatloos zijn erkend. Zij staan bij de gemeente geregistreerd als ‘nationaliteit onbekend’, omdat het voor hen moeilijk is om te bewijzen dat ze staatloos zijn. Want hoe bewijs je dat je geen nationaliteit hebt? Zij voelen zich kwetsbaar in Nederland en hebben het gevoel er niet echt bij te horen.
Geen verblijf
Ook zijn er staatlozen die zonder verblijfsvergunning in Nederland leven. Je staat dan op alle fronten buitenspel: je mag niet werken, je kunt geen opleiding volgen en je kunt geen zorgverzekering afsluiten. Een leven zonder de mogelijkheid een huis te huren en vrij te reizen. Een leven op straat zonder hoop, zonder toekomst. “Ik kan niet terug en ik kan niet blijven. Waar moet ik heen?” aldus Mounir, staatloze uit Myanmar.
Oplossing
Het vaststellen van staatloosheid is het begin van de oplossing. In Nederland is er nu een wet in de maak waardoor mensen als staatloos erkend kunnen worden. Maar staatlozen krijgen dan nog geen verblijfsvergunning, hoewel ze niet kunnen terugkeren! “Dit is geen goede oplossing. Als er een procedure komt voor staatlozen, moet die status ook recht geven op verblijf in Nederland.” zegt Luke Korlaar, Hoofd Bescherming UNHCR Nederland.
“Als er een procedure komt voor staatlozen, moet die status ook recht geven op verblijf in Nederland.”
Ook roepen wij andere bevoegde instanties, zoals gemeenten en rechtbanken, op meer te doen om staatloosheid te erkennen en mee te werken aan een oplossing. Als je erkend bent als staatloos én je hebt of krijgt een verblijfsvergunning, dan kun je na drie jaar Nederlander worden en bouwen aan je toekomst.
Bekijk de verhalen van Ahmed en Vladimir:
Wat is staatloosheid?
Staatloosheid heeft vele oorzaken. Van het uiteenvallen van een land in meerdere kleine staten, tot discriminatie in het land van herkomst of gebrekkige wetgeving. De gevolgen voor mensen en hun families is enorm.
Als je staatloos bent, heb je geen officiële nationaliteit en geen paspoort. Je kunt niet vrij reizen. Staatlozen voelen zich kwetsbaar en hebben het gevoel er niet echt bij te horen.