Jonge vluchtelingen uit Oekraïne, verontrust over de oorlog die woedt in hun thuisland, vinden in Hongarije troost tijdens therapiesessies met een zwarte bordercollie.
Oekraïense vluchtelingen Maria (rechts) en Yuliya wonen een hondentherapiesessie bij in het “Boedapest Helpt!” gemeenschapscentrum te Boedapest, Hongarije. © UNHCR/Zsolt Balla
Door Helen Womack en Zsófia Juhász te Boedapest, Hongarije
De negenjarige Maria was radeloos toen ze haar geliefde hond Sharik moest achterlaten toen haar familie eerder dit jaar de oorlog in Oekraïne ontvluchtte. Nu nemen Maria en andere Oekraïense vluchtelingenkinderen in de Hongaarse hoofdstad Boedapest deel aan een speelse therapiesessie met Noir, een hulphond voor emotionele steun.
Maria heeft bijzondere behoeften en heeft het moeilijk om zich uit te drukken, maar de vreugde op haar gezicht spreekt boekdelen wanneer ze de zachtaardige zwarte bordercollie aait.
“Noir is speciaal opgeleid om kinderen te kalmeren”, zegt hondentrainer Tímea Ádány van de lokale vluchtelingenorganisatie “Next Step”. Dierentherapie is één van de vele ontspannende activiteiten die worden aangeboden in het gemeenschapscentrum “Boedapest Helpt!”, een samenwerking tussen de stad Boedapest, UNHCR en de Internationale Organisatie voor Migratie.
“Bij de hond zijn is zo goed voor Maria,” zegt haar moeder Liudmyla, die samen met haar twee dochters in augustus naar Hongarije kwam, vanuit de regio Vinnytsja in West-Centraal-Oekraïne. “We hadden nooit gedacht dat we deze oorlog zouden meemaken. Hier proberen we vol te houden. Het is niet gemakkelijk.”
Nu de oorlog reeds tien maanden aansleept, maken psychotherapeuten zich zorgen over de geestelijke gezondheid en het welzijn van vluchtelingen die allen voor een onzekere toekomst staan. Velen werden gescheiden van hun familie, anderen hebben dierbaren verloren.
De Cordelia Foundation is een Hongaarse ngo en partnerorganisatie van UNHCR die geestelijke en sociale steun aanbiedt aan mensen met trauma’s. De therapeuten van de stichting bezoeken opvangcentra rondom de wereld en hebben reeds meer dan 400 vluchtelingen geholpen die, in verschillende mate, lijden aan depressie of angst.
“In het begin van de invasie hadden we nog niet veel te maken met mensen die van de frontlijnen kwamen. Hun trauma’s gingen vooral over de dreiging van gevaar. Maar naarmate de oorlog vorderde, kwamen er meer en meer mensen toe uit streken waar er effectief gevochten werd, en wat zij vertelden was ontstellend: het verlies van familieleden en vrienden, verschrikkelijke fysieke letsels, het voortdurend leven met onveiligheid en existentiële angst,” legt psychiater Dr. Lilla Hárdi uit, medisch directeur van de stichting.
Aanbevolen behandelingen voor zulke trauma’s zijn onder meer individuele therapie of groepstherapie, alsook creatieve en fysieke activiteiten.
Een zwarte bordercollie genaamd Noir staat in het middelpunt van de belangstelling tijdens een groepstherapiesessie voor Oekraïense vluchtelingenkinderen. © UNHCR/Zsolt Balla
Maria omhelst haar moeder, Liudmyla, die zegt dat de sessies met Noir een positieve impact gehad hebben op haar dochter. © UNHCR/Zsolt Balla
Tijdens de therapiesessie met hulphond Noir. © UNHCR/Zsolt Balla
Maria toont een foto van haar geliefde hond, Sharik, die ze moest achterlaten toen zij en haar familie Oekraïne ontvluchtten. © UNHCR/Zsolt Balla
Vanaf de eerste dagen van de invasie, opende Hongarije de landsgrenzen voor honderdduizenden vluchtelingen uit Oekraïne. Er zijn inmiddels 32.000 vluchtelingen uit Oekraïne in het land die tijdelijke bescherming aangevraagd hebben, een statuut dat hen toelaat langer in het land te verblijven. UNHCR zorgt voor noodhulp tijdens de wintermaanden, maar ook voor het verspreiden van meer informatie en het doorverwijzen van vluchtelingen naar basisdienstverlening, zoals gezondheidzorg en juridische bijstand.
In Hongarije werkt UNHCR samen met partners om diensten te verlenen die verder gaan dan materiële hulp, waaronder manieren om vluchtelingen te helpen omgaan met hun trauma’s. Het “Boedapest Helpt!” gemeenschapscentrum wordt door ongeveer 200 mensen per week bezocht, en de belangstelling groeit naarmate er meer diensten worden aangeboden, van een crèche tot taallessen, yoga en zelfs een Oekraïens koor.
De UNHCR-coördinator van dit alles is Yulia Morozova. Voor de invasie, werkte Yulia als organisator van evenementen in de regio rond de stad Dnipro in Centraal-Oekraïne, voordat ook zij in maart als vluchteling naar Boedapest kwam.
“Wanneer iemand eenmaal een dak boven het hoofd heeft, wil hij of zij toewerken naar een hoger niveau van zelfverwezenlijking”, zegt ze. “Het is goed dat wij Oekraïners ons hier samen kunnen organiseren en verenigen, vasthouden aan onze roots, onze eigen taal spreken, en nieuwe vrienden en wederzijdse steun vinden.”
In de kamer met de hulphond Noir, is de sfeer inmiddels van rustig naar uitgelaten gegaan. Zodra de kinderen aan Noir gewend raken, moedigt Tímea hen aan om met de speciaal getrainde collie te spelen en hem aan te sporen circustrucjes te doen in ruil voor koekjes.
De ouders kijken toe, opgelucht om hun kinderen voor het eerst sinds lange tijd gelukkig te zien. Margarita uit Odesa kijkt toe terwijl haar dochter Yulia, 11 jaar oud, lachend met Noir rondrent.
“Het is grappig”, zegt Margarita. “We zijn eigenlijk kattenmensen: we hebben twee katten meegebracht uit Oekraïne. Maar sinds we naar Boedapest zijn gekomen, blijft Yulia maar zeggen dat ze een hond wilt. Misschien komt het omdat ze hier nog geen vriendjes heeft. Het ziet ernaar uit dat we een hond gaan moeten kopen!”
Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd door UNHCR op 15 december 2022.
Deel op Facebook Deel op Twitter
