Demirci ustası Nijer kampında hayatını kendi elleriyle şekillendiriyor
Demirci ustası Nijer kampında hayatını kendi elleriyle şekillendiriyor
Yazı, 24 Nisan 2013
Ali Mahmoud, geçen yıl Mali’nin doğusundaki evinden kaçtığında hayatta kalmasını ve zorluklara direnmesini sağlayacak, hatta Nijer’deki sürgün hayatında kendine bir eş bulmasına yardımcı olacak bir meziyeti de beraberinde getirmişti.
AGANDO, Nijerya, 23 Nisan (UNHCR) - Ali Mahmoud, Mali’nin doğusundaki evinden geçen yıl kaçtığında hayatta kalmasını, zorluklara direnmesini ve hatta Nijer’in doğusundaki sürgün hayatında kendine bir eş bulmasını sağlayacak bir meziyeti de beraberinde getirmişti.
40 yaşındaki bu demirci ustası, yetenekleri sayesinde, sınırın hemen karşısında, Mali’nin Gao bölgesindeki Méneka’da bulunan evini sekiz ay önce terk ettiğinden beri Agando mülteci bölgesinde iyi bir hayat sürüyor.
Bu yıl kendi kendine yeterlilik projeleri başlatan UNHCR, demirci ustasının girişimini destekliyor. UNHCR Nijer Temsilcisi Karl Steinacker projeleri şöyle özetliyor: “Mülteci kamplarında gelir yaratıcı faaliyetler düzenlemeye başladık. Bununla yalnızca mültecilere para kazanma fırsatları sunmayı değil, aynı zamanda kendi ayakları üzerinde durarak yardıma muhtaç olmadan yaşamalarını amaçlıyoruz.”
Ali, Tuareg kültürünün bi parçası olan bıçak ve dekoratif kılıç yapımında uzman. UNHCR’dan gelen ziyaretçilere ürünlerini gururla gösterirken “genellikle bu tür kılıçlar yapıyorum,” diyor ve demirden yapılmış aletleri tamir edebildiğini de sözlerine ekliyor.
İşler iyi gidiyor. Ali günde ortalama 50 dolara eşdeğer bir para kazandığını söylüyor. Ali’nin babası ve onun gibi bir demirci ustası olan Galio’da şöyle araya giriyor: “Burada herkesin kılıcı ya vardır ya da kılıç sahibi olmak isterler.”
Ali, işlemeli bir kılıcı üç ya da dört günde yaptığını söylüyor. Agando’daki pazardan aldığı metali ısıtıyor ve barınağının önündeki basit bir örste çekiçle döverek şekil veriyor. İyi bir bıçak 50 dolara alıcı bulurken bir kılıç ve kını 100 dolara satılıyor.
İnsanlar hasar görmüş aletlerini ve kılıçlarını da Ali’ye tamir ettirmek için kuyruğa giriyorlar. Ali, para ile ödeyemeyenlerden genellikle yiyecek kabul ediyor.
Mutfağında kullandığı bıçakları tamir ettirmek için yarım kilo un ile Ali’nin kapısını çalan Hawlata, “burada kimse demiri Ali kadar iyi işleyemez,” diyor. Demircinin komşusu Habba ise “O yetenekli bir adam,” diyor. O da tamir edilmesi için bir balta getirmiş.
Ali’nin başarısı, Agando’da, ona Méneka’da getirdiğinden daha fazla iş getirmiş. Ali bu işlerden kazandığı parayı annesine, babasına, iki erkek kardeşine ve kız kardeşine gönderiyor. Ama şimdi, ilk defa, evlenmek için yeterli parayı kazanıyor. Bir gelin de bulmuş, adı Anata. Anata 18 yaşında ve Ali ile aynı köyden geliyor.
“Anata ile tanıştığım için çok mutluyum,” diyor Ali, çeyiz için kenara 600 dolar koymuş. Küçük bir bardaktan çay içerken ağzından dökülen kelimeler ise “onu çok seviyorum,” oluyor.
Öte yandan, Ali, Nijer’de sınırın 80 kilometre içinde olan Untikan’da daha güvenli bir kampa yerleşmeyi planlıyor. UNHCR, koruma ve yardımın daha kolay sağlanacağı bu bölgede 17.000 kadar Malili mülteciye destek olacak.
Ali yola çıkacağı günü iple çekiyor ve işlerin orada da iyi gideceğinden emin. “Intikan’a gitmek için can atıyorum. Orada iki, hatta üç kat daha fazla müşteri bulmayı umuyorum,” diyor Ali. Eğer işler o kadar iyi giderse mültecileri işe almayı da planlıyor.
Aynı zamanda, komşuları ve arkadaşları yeni kampta da Ali’nin hizmetlerinden faydalanabilecekleri için mutlular. “Onun toplumumuza büyük katkıları var ve onunla birlikte Intikan’a yerleşebileceğimiz için mutluyuz,” diyor Habba. Ali de UNHCR’ın oradaki projelerinden de yararlanmayı umuyor.
An itibariyle Nijer’de 50.000 Malili mülteci yaşıyor.
Bernard Ntwari, Agando, Nijer