BM Mülteci Örgütü acilen Mali için kadrosunu ve kaynaklarını güçlendiriyor.

Yazı, 23 Ocak 2013

UNHCR düzinelerce uzmanın yerleştirilmesini onayladı. Plan, Mali içerinde 300,000 yerinden edilmiş insanın ve 407,000 mültecinin daha fazladan yerleştirilmesine imkan sağlıyor.

DAKAR, Senegal, 18 Ocak (UNHCR) - Mali’nin kuzeyinde askeri operasyonlar devam ederken, BM Mülteci Örgütü, sayıları 710,000’i bulan ülke içinde yerlerinden edilmiş insana ve mülteciye yardım etmek amacıyla bölgedeki kadrosunu güçlendiriyor.

Temsilci Melissa Fleming, UNHCR bütçe komisyonunun Perşembe günü Cenevre’de bir araya gelerek, düzinelerce uzmanın bölgeye yerleştirilmesini onayladığı açıkladı.

 “Burkina Faso’da, durumu incelemek ve Burkina’nın Sahel yönetim bölgesindeki mülteci kamplarına olan yardımları arttırmak için Ouagadougou’dan personelimizi gönderdik. Yeni planlama alt yapımız fazladan komşu ülkelere kaçan 407,000 kişinin ve Mali  içinde yerinden edilen 300,000 insanın yerleştirilmesine imkan sağlıyor.” diye belirtti.

Fransız hava saldırılarının 10 Ocak’ta başlamasından itibaren, yerlerinden edilerek sınırı geçenlerin sayısı düzenli olarak artıyor. Şu anda ülke sınırları dışına kaçan Malili sayısı 2.744. Bu kişilerin 1,411’ine Mortinya, 848’ine Burkina Faso, 485’ine de Nijer ev sahipliği yapıyor.

Mali’deki krizin bir yıl önce başlamasından bu yana yerlerinden edilenlerle birlikte, şu an komşu ülkelerde 147,000 Malili mülteci bulunuyor. . (Moritanya’da 55,221, Nijer’de 52,875, Burkina Faso’da 38,776, Cezayir’de tahminen 1,500, Gine’de 26 ve Togo’da 20).

Aynı zamanda Nüfus Hareketleri Komisyonuna göre kuzeyden daha güvenli bölgelere kaçan 8,700 Malili de dahil olmak üzere 229,000’e yakın insan Mali içinde yerlerinden edilmiş durumda. 28 yaşındaki Aichatou da diğer pek çok kişi gibi Timbuktu bölgesinden başkent Bamako’ya gelmiş.

Aichatou, “Pazar günü kasabamı terk ettim ve Salı günü Bamako’ya vardım. Kasabamı bombalamalardan dolayı terk ettim, dört çocuğum için korktum.”  diyor. “ Ulaşım masrafları için 60 dolar borç almak zorunda kaldım. Şu an Bamako’da amcamın evinde yaşıyorum, odayı dört çocuğum ve diğer dokuz kişiyle paylaşıyorum.” Ayrıca Aichatou elektrik ve su olmadığını, hasta bebeği için ilaç almak zorunda olduğunu da belirtti.

Burnika Faso’da bir UNHCR ekibi Çarşamba günü Sahel bölgesindeki ve Mali sınırına sadece birkaç kilometrede bulunan Inabao giriş noktasını ziyaret etti. Ekip geçen günlerde 265 Malili’nin  Intahaka, N'Tillit ve Dorage kasabalarından ve Kuzey Mali’deki Gao bölgesinden sınırı geçtiğini öğrendi.

Mülteciler, askeri darbeden, geçim sıkıntısından ve Şeriat’ın ya da İslami yönetimin sıkı uygulanışından duyulan korku dolayısıyla kaçtıklarını söyledi. İdamlara ve uzuv kesmelere şahit olduklarını belirttiler  ve sivillere yüksek miktarlarda paranın Mali ordusuna karşı savaşmaları için teklif edildiğinden bahsettiler.

Mültecilerin anlattıklarına göre isyan kuvvetleri arasında çocuklar da bulunuyor. Kaybolan aile üyelerinden de bahsediliyor.

Mülteciler Burkina Faso’ya 50 dolar  karşılığında toplu ulaşım ile ulaşıyor, bu çoğu için bir aylık gelirden fazla bir miktar. Yeni gelenler çoğunlukla Tuareg etnik kökenli kadınlar ve çocuklar. Bu yeni gelen kadın cocuklar kocaları ve babaları dahil olmak üzere daha  birçok insanın yolda olduğunu ve besi hayvanlarını da yanlarına alarak yayan, eşşeklerle ya da toplu taşımayla geldiklerini söylüyorlar.

Kuzey Mali’deki tehlikeli ortama rağmen, insanların kaçmakta geciktiklerini çünkü erkeklerin, işleri ve hayvanların durumlarını yoluna koyması gerektiğini belirtiyorlar.

Burkina Faso’ya yeni varan mülteciler güvenlikleri sebebiyle daha iç bölgelerdeki Goudebou kampına taşınıyorlar. “Aynı sebeple Ferrerio ve Gandafabou’da kamplardaki insanları yeni yerlere yerleştimeye devam ediyoruz.” şekilde konuştu UNHCR’dan Fleming.   

Mülteciler Dori ve Djibo yakınındaki kamplara yerleştiriliyor. Bugünden itibaren UNHCR 4,169 Malili mülteciyi 14 UNHCR konvoyu ile birlikte Dori ve Djibo yakınındaki kamplara gönderiyor. 6,000 kadar mülteci de daha sonra gönderilecek.

Geçen sene evlerinden kaçıp Nijer’de UNHCR yönetimindeki kamplarda kalan mülteciler Menaka, Anderamboukane ve Ansongo bölgeleri dahil olmak üzere Kuzey Mali’de kalmış olan yakınları için endişeli.

Yeni gelenler çoğunlukla Banibangou ve Tillia bölgelerinde, Mangaize ve Tabareybarey kamplarında. Mülteciler çatışma bölgelerindeki insanların ulaşım imkanları olmadığı için bölgeden ayrılmakta güçlük çektiğini söylüyor. Kamyon şoförleri Fransız hava kuvvetleri tarafından isyan kuvvetlerini Mali’den Nijer’e taşıdığı sanılarak vurulmaktan korkuyor.

Mültecilere göre askeri darbenin kısa süreceğine dair umut, insanların kaçmaktansa beklemeye karar vermesine sebep oluyor. Bu arada, UNHCR Mangaize, Banibangou, Ayorou, Abala and Tillia bölgelerindeki kamplarda kalan 53,000 civarındaki mülteciye yardım sağlıyor.

Mauritania’ya yeni varanların çoğu Mali’nin orta bölgelerinde bulunan Lere, Lampara, Niafounke and Timbuktu’dan geliyor. Çoğu mülteci, İslamcı kuvvetlere karşı beklenmeyen Fransız hava saldırısının yarattığı panik nedeniyle kaçtıklarını söyledi.

Bazı mülteciler panik halinde yaya olarak evlerinden kaçarken, bazıları arabayla kaçarak sınıra ve oradan da Fassala transit geçiş merkezine varıyor. Yeni gelenler Tuareg, Arap, Songhai ve Bella kökenli, çoğu kadın, çocuk ve yaşlı insanlar.

 Hélène Caux, Dakar, Senegal