Kapat sites icon close
Search form

Ülke sitesini ara

Ülke profi̇li̇

Ülke web si̇tesi̇

Zorla yerinden edilmiş insanlar kuzey Mali’deki çatışmalardan kaçıp hayatta kalmaya çalışıyorlar

Zorla yerinden edilmiş insanlar kuzey Mali’deki çatışmalardan kaçıp hayatta kalmaya çalışıyorlar

20 Aralık 2012 Ayrıca şu dillerde de mevcut:

Yazı, 20 Aralık 2012

Yiyecek ve barınak ihtiyacı içinde olan yaklaşık 200.000 yerinden edilmiş Malili sivil, Mali’nin kuzeyine ve güneyine dağılmış durumda

BAMAKO, Mali, 12 Aralık (UNHCR)- Hidjaba ailesini ayakta tutma savaşı veriyor; Ocak ayında, çeşitli silahlı gruplarla hükümet birlikleri arasında başlayan çatışmalardan kaçmak için ülkelerinin kuzeyini terk etmiş diğer 200,000 Malili gibi.

 

“Çocuklarıma yemek alabilmek için ne gerekiyorsa yapmaya hazırım” diyor sabah saat 6:00’da kalkıp hem çocukları için hem de sokakta satmak için yemek pişiren 45 yaşındaki Hidjaba. “Darı almaya yetecek param olmadığı için bazen sabahları okula karınları bomboş gidiyorlar.”

 

Hidjaba’nın ailesi zorla yerinden edilmiş ve Bamako’ya sığınmış yaklaşık 47,000 aileden biri. Toplamda, 198,600 kişi evini terk etti ve çoğu başkentte; Segou, Kayes, Koulikoro, Sikasa ve Mopti bölgelerinde sığınacak yer arıyor.

 

Para, gıda ve barınma ihtiyaçları çok büyük. UNHCR, zorla yerinden edilmiş tahminen 40,000 kişiye ev sahipliği yapan Mopti şehrinde binlerce aileye gıda dışı yardım sağlıyor. Ancak şimdiye kadar UNHCR; Burkina Faso, Nijerya ve Moritanya’daki on binlerce Malili mültecinin yanı sıra  Mali içinde de zorla yerinden edilmiş kişilere yardım etmek için talep ettiği 123.5 milyon Amerikan Doları’nın sadece 71.5 milyonunu alabildi.

 

“Bağışçılar, kentsel bölgelere dağılmış – ve bu yüzden takip ve yardım etmesi daha zor olan -  gruplara bütçe ayırma konusunda genel olarak daha isteksiz,” diyor Mali’deki UNHCR temsilcisi Marie-Antoinette Okimba. “Hala, buradaki insanlar acil yardıma ihtiyaç duyuyor. Yeterli yardımı sağlamak için daha çok fona ve zor şartlar altında yaşayan bu ailelere yardım edebilecek uzman kişilere ihtiyacımız var.”

 

Şehirleri bir aydır İslami Ensar Dine grubunun himayesi altındayken isyancı bir Tuareg hareketine teslim olduktan sonra, Hidjaba ve yedi çocuğu Mayıs ayında Gao’dan geçen kaçtılar. Şöför olan kocası bir meşru müdafa grubuna katılırken kurulan pusuda öldürüldü.

 

Ailenin geçimini sağlayan kişiyi kaybetmeleri ve içinde bulundukları emniyetsiz ortam Hidjaba ve çocuklarının, yerinden edilmiş pek çok kişinin ev kiraladığı ya da akrabalarında kaldığı başkente kaçmasına sebep oldu. Hidjaba başta bir arkadaşı ile kalıyordu ama şimdi ayda 40 dolara elektiriği ve musluk suyu olmayan bir ev kiralıyor. Komşuları onlara yardım etmeye çalışıyor ve bazen ona çamaşır yıkaması için para veriyorlar.

 

Dünya Gıda Programı (DGP) gibi devlete bağlı yardım kuruluşları, başkentte korunmasız haldeki yerlerinden edilmiş kişilere düzenli olarak gıda dağıtıyor ama bu kişilerin düzenli yemeğe eriştiklerini garantileyecek sistematik bir plan yok. Bununla birlikte, Bamako için ek yardım programları tartışılıyor.

 

Uluslararası Göç Örgütü’nün (UGÖ) ve – devletin yanı sıra UNHCR, diğer uluslararası ve yerel yardım kuruluşlarından oluşan- Mali Göç Hareketi Komisyonu’nun bir araştırmasına göre, Bamanko’daki yerinden edilmiş kişilerin %58’i Timbuktu bölgesinden geliyor, %38’i ise Gao bölgesinden.

 

Ocak ayından beri, çeşitli gruplar kuzeydeki ana şehirlerin yönetimini yoğun çatışmalarla ele geçirdikçe bölgedeki siviller pek çok şiddet dalgasına katlanmak zorunda kaldılar. Bazı siviller kaosa ve yağmalamaya maruz kaldı, bazıları çatışma çıkacak diye tahmin ettikleri için oldukları yerleri terk ettiler, diğerleri ise birleşik bir Mali’nin ayakta kalabileceğini umarak yerlerinde kaldılar.

 

Kaçan insanlar evlerini, tarlalarını ya da akrabalarını kontrol etmek amacıyla kuzeye gidip geldikleri için yer değiştirme değişken ve karmaşık süreç. Çoğu aile reisinin gücü eşlerini ve çocuklarını da Bamako’ya getirmeye yetmiyor. Diğer aileler ise Bamako’daki akrabalarının yanında kalmaları ve eğitimlerine devam etmeleri için sadece çocuklarını yolluyorlar.

 

Yeni saldırılardan dolayı siviller kuzey Mali’yi terk etmeye devam ediyor. Zorla yerlerinden edilmiş kişiler UNHCR’ye kaçışların bir başka sebebinin de bölgedeki askeri kuvvetlerin kuzeyde devlet kontrolünü yeniden sağlamak amacıyla müdahale etmesinin an meselesi olduğuna dair dedikodular olduğunu söylediler.

 

53 yaşındaki Mustapha’nın Gao bölgesinden kaçmasını tetikleyen şey Ensar Dine’den silahlı adamların Ağustos ayında yaptığı ziyaret oldu. Bu adamlar imamın evine girip ona kendi hareketlerine katılmasını emrettiler. “Reddettim ve beni kaçırdılar,” şeklinde anlatıyor imam. Silahlı adamlar Mustapha’yı şehrin bir kenarına bırakmadan önce ölümle tehdit ettiler. Ertesi gün Mustapha ailesi ile birlikte Bamako’ya kaçtı.

 

“İmam bir köyde ya da şehirde en çok sözü dinlenen kişidir. Ama ben onların ideolojisini yaymayı ve onlara katılmayı reddettim,” diyor imam. Bamako’ya ulaştıktan sonra Mustapha, iki karısı ve sekiz çocuğu kendilerine ayrı odalar tutana kadar 40 gün boyunca bir kuzenleriyle kaldılar. 

 

“Zorla yerlerinden edilmiş kişiler sonsuza kadar akrabalarında kalamazlar ve bir yandan da bir yer kiralamak için gerekli ekonomik güçleri azalmış durumda,” diyor yerinden edilmiş 18 kişiyi evinde ağırlayan Mamane. “Onların sokaklarda yaşamasına izin veremezdim.”

 

Helene Caux, Bamako, Mali