BM Mülteciler Yüksek Komiseri Guterres, Haiti’ye yaptığı ziyaretinde belgeleme programlarına dikkat çekti
BM Mülteciler Yüksek Komiseri Guterres, Haiti’ye yaptığı ziyaretinde belgeleme programlarına dikkat çekti
Yazı, 9 Eylül 2011
Yüksek Komiser Guterres, geçen yıl meydana gelen depremden sonra hayatlarını yeniden kurmak için ihtiyaçları olan hukuki belgeleri kaybetmiş Haitili kişilere yardım amacıyla düzenlenen bir projeye katkıda bulunmakta.
PORT-AU-PRINCE, Haiti, 9 Eylül (UNHCR) – BM Mülteci Yüksek Komiseri António Guterres, bu hafta Haiti’yi ziyaret etti. Ziyareti sırasında, Ocak ayının 2010 yılında meydana gelen yıkıcı depremin ardından hayatlarına yeniden başlamak için ihtiyaçları olan çok önemli hukuki belgeleri kaybeden Haitili kişilere yönelik yapılacak olan yardım projesine dikkat çekti.
Çarşamba ve Perşembe günü yaptığı ziyaret sırasında, Guterres aynı zamanda UNHCR’ın diğer programlarına da göz attı. Ayrıca şehrin başkentinin çoğu kısmını yok eden ve binlerce kişinin ölümüne sebep olan depremden dolayı hiçbir hukuki belgesi olmayan ve sahip oldukları her şeyini kaybetmiş Haitili kişilere yardım etmek için devlet yetkilileriyle görüştü.
Depremden yaklaşık 20 ay sonra, Port-au-Prince’de hala, kendiliğinden oluşturulmuş yaklaşık 1000 kampta kalan 600,000’den fazla kişi bulunmakta bunun yanısıra, yaklaşık 200,000 ülke içinde yerlerinden edilmiş kişi, ev sahibi ailelerle derme çatma ve az sayıda kurulmuş çadırlarda yaşamakta.
Söz konusu kişilerin birçoğu, kimlik kartları dahil olmak üzere birçok resmi belgelerini kaybetti. Dahası, Haitili kişilerin yalnızca dörtte biri hastanede doğduğu için birçok yeni doğan bebek kayıt altına alınamamakta. Bahsi geçen bu etmenler sebebiyle, nüfusun büyük bir kısmı hukuki varlıklarını ispat edememekte. Bu durum ileride yeni bir hayat kurmak istedikleri zaman çabalarını olumsuz etkileyebilir.
Guterres Port-au-Province’de, ‘Haitili kişilere kimlik kartları sağlamak, Haitili vatandaşların temel insan haklarına ulaşmalarına - vatandaşlıklarını kanıtlamalarına - yardım eder. Kimlik kartları olmadan , söz konusu kişiler var olamaz.’ açıklamasını yaptı. Yüksek Komiser Guterres, kimlik kartı olmayan vatandaşların sorunsuz ve bedava kimlik kartlarını alabilmelerini sağlamak adına yapılması gereken yasal reformları üstlenmeleri için devlet yetkililerine çağrıda bulundu.
17 yaşındaki Jackson Emile, bu reformdan yararlanabilecek birçok kişiden sadece bir tanesi. Emile’in ailesi, deprem üssü olan Leogane adlı deniz kenarında bulunan bir kasabadan gelmekte. Jackson, evini, babasını ve hukuki varlığının tek kanıtı olan kimlik kartını depremde kaybetti. Kimlik kartı olmadan Jackson, ailesinin toprakları üzerindeki hakkını ararken zorluklar yaşadı.
Jackson, ‘Deprem olmadan önce, çok iyi şartlar altında yaşamaktaydım. Babam hayatta ve benimleydi. Oldukça iyi beslenirdim. Her şey çok güzeldi.’ dedi. Geçen yıl babasının ölümüyle birlikte, Jackson okulunu yarıda bıraktı ve ailesinin toprağını almaya çalışan kişilerle uğraşmak zorunda kaldı.
Haitili kişilere hukuki belgelerini almada yardımcı olmak, UNHCR’ın Haiti’deki öncelikli amaçlarından bir tanesi ve vatansızlığı engelleme yolunda önemli bir adım. Bu görevi başarmak için, UNHCR yerel STK’larla ve Haitili yetkililerle birlikte işbirliği yaptı. İşbirliği içinde bulunulan söz konusu bu kuruluşlar, projeyi Leogane’de, Carrefour’da ve Port-au-Prince’in yanısıra Dominik Cumhuriyeti’yle sınırı olan ve Hispanyola Adaları’nı Haiti’yle paylaşan sınır bölgelerinde de uygulamaya başladı.
Guterres, UNHCR’ın hukuki belgelerle ilgili programlarına devam edeceğine ve sivil kayıt sistemini daha modern hale getirmekte olan hükümete yardım edeceğine söz verdi. Belgelendirme işlemi, bireyler için koruma demek. Kimlik kartı olmadan bir birey, mülkiyet hakkı, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimi de içeren en temel haklarına bile sahip olamaz. Bu durum ayrıca bireyleri, kaçakçılık ve sömürü karşısında da güçsüz bırakır.
Bu yılın sonuna kadar UNHCR projeleri, Leogane’de ve Haiti’nin diğer bölgelerinde yaşayan 5,000 korunmasız kişiye bedava kimlik kartı dağıtmış olacak. Bu belgeler, kişilerin sivil hizmetlerine ulaşmalarını sağlayacak ve söz konusu korunmasız kişileri sömürü ve istismara karşı koruyacak. Aynı zamanda söz konusu belgeler, ailelerin izlemede ve aileleri yeniden birleştirmelerde yardımcı olacak.
Jackson için kimlik kartını almak, hayatını yeniden kurma yolunda attığı ilk adım. Jackson, ‘18 yaşıma girdiğimde, topraklarım üzerinde tüm yetkiye sahip olmak istiyorum. Toprağı işlemeyi ,pirinç yetiştirip bu ürünleri Leogane halkına vermeyi planlıyorum.’ dedi
Bu hafta Karayiplere düzenlediği ziyareti sırasında Yüksek Komiser Guterres’in odak noktası, UNHCR Vatansızlığın Azaltılmasıyla İlgili 1961 Sözleşmesi’nin 50. yıldönümü kampanyasında, mülteci sorunuyla Dominik Cumhuriyeti ve Haiti’de yaşayan vatansız kişilerin korunması yönündeydi.