Malideki yeni çatışmalar nedeniyle çevre ülkelere kaçan 7.500 Malili mülteci gıda sıkıntısı çektiklerini anlattı.

BAMAKO, Mali, 22 Ocak (UNHCR) – 7.500 civarında mültecinin, iki hafta önce Fransız ve Mali silahlı kuvvetlerinin İslamcı militanlara karşı başlattıkları saldırılardan etkilenmesi ve komşu ülkelere kaçmasıyla başlayan toplu göçler hala devam ediyor.

4.208 Malili mülteci 11 Ocak’ta başlayan son çatışmalardan kaçarak Moritanya’ya vardı. Mülteciler Fassala geçiş merkezinde kaydedildikten sonra, 55.000 kişiye ev sahipliği yapan iç bölgelerdeki Mbera mülteci kampına transfer edildi.

Nijer’de şu an çoğunlukla Menaka ve Anderamboukane bölgelerinden gelen 1.300 yeni mülteci bulunuyor. Burkina Faso’da ise 1.829 yeni mülteci var. Mültecilerin çoğu Gossi, Timbuktu, Gao ve Bambara Maoude bölgelerinden gelen Tuareg ve Songhai etnik kökenli Malililer.

“Mali sınırındaki mülteci giriş kapısına, yeni gelenlere yardımcı olmak amacıyla iki hangar inşa ettik. Ortağımız, Plan Burkina, bir su pompasını tamir ettirdi ve acil durum tuvaletlerini kurdu.” diyen UNHCR temsilcisi Adrian Edwards bu yardımların bir amacının da yerel halk ile mülteciler arasında olası bir gerginliğinin önüne geçmek olduğunu ekledi.

Yeni gelenler UNHCR yetkililerine Fransız hava saldırılarından ve şeriatın ya da İslami yönetimin sıkı uygulamalarından korkutları için ülkeyi terk ettiklerini söylemeye devam ediyor. Yakıt ve gıda piyasalarının faaliyet gösterememesi nedeniyle kıtlık olduğunu da belirtiyorlar. Tahıl kıtlığı, hayvan üreticilerini ya başka yiyecek maddesi olmadığı için hayvanlarını kesmeye ya da nakit ihtiyacı için satmaya zorluyor.

Bazı mülteciler kendi arabaları ya da kamyonlarıyla gelirken, diğerleri Mali’den eşşeklere binerek ya da yaya olarak geldiler. Yeni gelen mültecilerin çoğu ailelerinden geride kalanların birkaç gün içerisinde kamplara varmasını bekliyor.

UNHCR ve ortakları Burkina Faso, Nijer ve Mortinya’da kamplarda kalan mültecilere içme suyu, yiyecek, uygun barınma şartları, sağlık ve temizlik hizmeti ve eğitim olanakları sağlayarak yardımcı oluyor.

Burkina Faso’da araçlar sınırı gidip gelmeye devam ederek yürümekte zorlananları taşıyor. Edwards “Mültecileri iç bölgelerideki daha güvenli yerlere yerleştirmeye devam ediyoruz.” diye belirtti.

Cumartesi günü 568 kişilik bir mülteci konvoyu, Burkina Faso’nun Kuzey Sahel bölgesinde bulunan Ferrerio ve Gandafabou mülteci yerleşim alanlarından ayrılarak Dori kentinin yakınındaki Goudebou kampına doğru yola çıktı. Ferrerio yerleşim alanı, bundan sonra sadece yeni gelenler için Goudebou kampına yerleşmeden önce kalabilecekleri geçici bir merkez olacak. Burkina Faso’da toplam 38,776 Malili mülteci bulunuyor.

Mali’deki kriz Ocak 2012’de başladığından beri, bu ay yerlerinden edilenler de dahil olmak üzere, toplam 150,000 Malili komşu ülkelere sığındı. Mali içinde ise çoğu Kidal, Timbuktu ve Gao bölgelerinden olan 229,000 kişi yerlerinden edilmiş durumda.

Mülteciler gibi, Mali içinde yerlerinden edilmiş kişiler de acil ihtiyacları temiz su, yiyecek, barınma ve tıbbı yardıma acil ihtiyaç duyuyorlar. Hayat koşulları, ülke içinde yerlerinden edilmiş Maliler için çok istikrarsız ve bu nedenle UNHCR Mali’nin başketi Bamako’daki gelir getirici faaliyetleri destekliyor.

Fakat Mali’nin diğer bölgelerine insani yardım ulaştırma imkanı güvenlik nedeniyle çok kısıtlı. Abdullah (41) ve ailesi, 14 Ocak’ta İslamcıların eline geçen güneydeki Diablay kasabasından kaçarak, başkentte babasının evindeki küçük bir odaya yerleştiler.

Abdullah, UNHCR yetkililerine Diabaly’da özel bir şirkette şoför olarak çalıştığını ve 14 Ocak’ta patronunu evinden aldığı sırada altı kişi tarafından saldırıya uğradıkları anlatıyor. “Bizi silahlarıyla tehdit ettiler ve arabanın anahtarını istediler” diyor. Sonrasında eve gittiğini ve kasabada yankılanan silah ve bomba sesleri bitene kadar ailesiyle kaldığını ekliyor.

Ertesi gün eşi ve dört çocuğuyla yaya olarak güneydeki başkente gitmeye karar veren Abdullah, yolda Diabaly’ı terk eden birçok kişinin arasına katıldıklarını, en küçük oğlunu sırtımda taşıdığını ve doğrudan Bamako’ya gittiklerini söylüyor.

Geçici evlerinde eşi ve dört çocuğu tek bir yatakta yatarken, Abdullah yerde yatıyor. “Normalde depo olarak kullanılan bir oda.” diyor ve ekliyor “Sadece Diabaly’a geri dönüp işime devam etmek istiyorum böylece ailemi tekrar geçindirmeye başlayabilirim.”

Hélène Caux, Bamako, Mali