IOM, UNHCR, UNICEF en WFP: onmiddellijke actie nodig om de escalerende humanitaire crisis in Soedan aan te pakken
IOM, UNHCR, UNICEF en WFP: onmiddellijke actie nodig om de escalerende humanitaire crisis in Soedan aan te pakken
Meer dan 900 dagen van brute gevechten, wijdverbreide schendingen van de mensenrechten, hongersnood en het wegvallen van levensreddende voorzieningen hebben miljoenen mensen, met name vrouwen en kinderen, op de rand van de afgrond gebracht. Tijdens recente bezoeken aan Soedan hebben hoge functionarissen van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM), de VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR), UNICEF en het Wereldvoedselprogramma (WFP) de verwoestende gevolgen van de crisis in het hele land gezien, onder meer in Darfur, Khartoem en andere door conflicten getroffen gebieden.
Noodsituatie
Soedan wordt geconfronteerd met een van de ernstigste noodsituaties ter wereld; meer dan 30 miljoen mensen hebben humanitaire hulp nodig. Van deze 30 miljoen zijn meer dan 9,6 miljoen mensen binnenlands ontheemd en bijna 15 miljoen kinderen. Bovendien zijn ongeveer 2,6 miljoen mensen naar hun huizen teruggekeerd nu de gevechten in Khartoem en andere delen van het land zijn afgenomen, maar velen vinden hun huizen en wijken beschadigd of verwoest en hebben geen toegang tot essentiële voorzieningen. Sinds begin 2025 zijn alleen al naar Khartoum meer dan een miljoen mensen teruggekeerd.
Het brute conflict, dat nu al drie jaar duurt, heeft essentiële voorzieningen zoals gezondheidszorg en onderwijs vernietigd. 14 van de 17 miljoen schoolgaande kinderen gaan niet naar school. Hele gemeenschappen zijn ontheemd, waarbij gezinnen voor hun leven vluchten en te maken krijgen met mensenrechtenschendingen en ernstige veiligheidsrisico's. Vorig jaar werd in delen van Soedan hongersnood vastgesteld en de hongersnood blijft catastrofaal, waarbij kinderen het hardst worden getroffen. De ondervoeding is sterk toegenomen en duizenden mensen lopen direct gevaar te sterven als er niet onmiddellijk voedsel- en voedingshulp wordt geboden.
Vastberadenheid
“Deze omvangrijke terugkeer naar Khartoem is zowel een teken van veerkracht als een waarschuwing”, aldus Ugochi Daniels, adjunct-directeur-generaal Operaties van de IOM, die net terug is van een bezoek aan Soedan. "Ik heb mensen ontmoet die terugkeren naar een stad die nog steeds getekend is door het conflict, waar huizen beschadigd zijn en basisvoorzieningen nauwelijks functioneren. Hun vastberadenheid om weer op te bouwen is opmerkelijk, maar het leven blijft ongelooflijk kwetsbaar. In heel Soedan verspreiden cholera, dengue en malaria zich, waardoor het nog urgenter wordt om te investeren in schoon water, gezondheidszorg en andere essentiële voorzieningen, zodat mensen echt een nieuwe start kunnen maken."
Gezinnen die terugkeren naar Soedan, velen gedreven door de vastberadenheid om hun leven weer op te bouwen na jaren van onophoudelijke conflicten, weerspiegelen een fragiele maar hoopvolle verschuiving. Toch blijft Soedan een land in diepe crisis.
Levensreddende hulp
De toegang tot de meest getroffen bevolkingsgroepen blijft ernstig beperkt. Humanitaire hulpverleners worden geconfronteerd met onveilige situaties, bureaucratische belemmeringen en logistieke uitdagingen die het bieden van levensreddende hulp uiterst moeilijk maken: er is behoefte aan vereenvoudigde procedures. Aanvallen op burgers blijven wijdverbreid en vrouwen en meisjes blijven ernstige risico's lopen op conflictgerelateerd seksueel geweld.
In Khartoem, waar het anti-buitenlanderssentiment toeneemt, staat de langdurige steun van Soedan aan bijna 900.000 vluchtelingen onder druk. Voortdurende bescherming van vluchtelingen is van levensbelang voor honderdduizenden mensen in nood.
"Dit is een van de ergste beschermingscrises die we in decennia hebben meegemaakt."
"Miljoenen mensen zijn ontheemd binnen en buiten het land en terugkerende families krijgen weinig steun omdat ze geen andere opties hebben," aldus Clements na een bezoek aan vluchtelingenkampen in Port Sudan en buiten Khartoem. Ik heb gesproken met families die onlangs uit Al Fasher zijn gevlucht en gruwelijke verhalen vertelden over hoe ze gedwongen waren alles achter te laten en gevaarlijke routes te nemen met groot risico. Het is een dynamische omgeving en overal is ondersteuning nodig."
De situatie in de staten Darfur en Kordofan is zeer zorgwekkend, met toenemende humanitaire behoeften. Gemeenschappen raken steeds meer geïsoleerd en door het wegvallen van essentiële voorzieningen komen miljoenen mensen in een kwetsbare positie terecht. Hulporganisaties blijven alles in het werk stellen om kinderen en gezinnen te bereiken die in zeer moeilijke omstandigheden leven.
Ziekte-uitbraken
In Al Fasher zitten meer dan 260.000 burgers, waaronder 130.000 kinderen, al meer dan 16 maanden vast in een belegering, afgesneden van voedsel, water en gezondheidszorg. Gezondheidsvoorzieningen zijn ingestort en duizenden kinderen die lijden aan ernstige acute ondervoeding krijgen nu geen behandeling meer en lopen een acuut risico om te overlijden. Dagelijks komen er meer meldingen binnen van moorden, seksueel geweld en gedwongen rekrutering. In Kordofan zijn steden als Dilling en Kadugli al maanden geïsoleerd, waarbij gezinnen te maken hebben met verwoeste watersystemen en niet-functionerende gezondheidsdiensten. Uitbraken van cholera en mazelen verspreiden zich ongecontroleerd.
“Wat ik deze week in Darfur en elders heb gezien, herinnert ons op pijnlijke wijze aan wat er op het spel staat: kinderen die te maken hebben met honger, ziekte en het wegvallen van essentiële voorzieningen”, aldus Ted Chaiban, adjunct-directeur van UNICEF. "Hele gemeenschappen leven in omstandigheden die hun menselijke waardigheid aantasten. Kinderen zijn ondervoed, worden blootgesteld aan geweld en lopen het risico te sterven aan te voorkomen ziekten. Gezinnen doen alles wat ze kunnen om te overleven en tonen buitengewone vastberadenheid in het licht van onvoorstelbare ontberingen. Het is duidelijk dat de VN en haar partners reageren, maar de vastberadenheid van gezinnen moet gepaard gaan met dringende wereldwijde actie om toegang te verzekeren, middelen te mobiliseren en uiteindelijk het conflict te beëindigen."
Levens in gevaar
Financieringstekorten verergeren de crisis nog verder. Het Humanitaire Responsplan voor Soedan voor 2025, met een totaalbedrag van 4,2 miljard dollar, blijft met slechts 25 procent ernstig ondergefinancierd, wat de omvang en continuïteit van noodoperaties in gevaar brengt. Ondanks enorme uitdagingen heeft de humanitaire hulp in Soedan dit jaar tot nu toe meer dan 13,5 miljoen mensen bereikt, ook in de zwaarst getroffen gebieden Darfur, Kordofan, Khartoem en Al Jazira. Maar zonder extra middelen zullen humanitaire organisaties gedwongen worden om levensreddende interventies terug te schroeven, waardoor miljoenen levens in gevaar komen.
“Ik zag een stad die verwoest was door oorlog, waar gezinnen die terugkeerden naar Khartoem dringend behoefte hadden aan voedsel, water en basisvoorzieningen. Maar bovenal zag ik vastberadenheid en bereidheid om het leven weer op te bouwen en opnieuw te beginnen. Ik zag hoop”, aldus Valerie Guarnieri, adjunct-directeur van het Wereldvoedselprogramma. “We werken allemaal samen, samen met lokale organisaties en gemeenschapsgroepen, om ontheemde families, inwoners en terugkeerders te helpen hun leven weer op te bouwen, met toegang tot voedsel en maaltijden voor schoolkinderen, en ondersteuning bij het herstellen van essentiële voorzieningen.”
Oproep
De vier organisaties roepen gezamenlijk op tot:
• Onmiddellijk stoppen van de vijandelijkheden en bescherming van burgers, met name kinderen.
• Ongehinderde humanitaire toegang tot alle getroffen bevolkingsgroepen, inclusief een VN-aanwezigheid in het hele land.
• Vereenvoudigde procedures voor hulpverlening en verplaatsing van personeel.
• Dringende en flexibele financiering om levensreddende interventies op te schalen.
• Ondersteuning van duurzame oplossingen voor ontheemde bevolkingsgroepen, inclusief voor terugkeerders en gastgemeenschappen.
• Voortdurende steun voor intern ontheemde bevolkingsgroepen en de bijna 900.000 vluchtelingen in Soedan die internationale bescherming en hulp nodig hebben.
IOM, UNHCR, UNICEF en WFP bevestigen opnieuw hun toezegging om samen te werken om levensreddende hulp en bescherming te bieden aan kinderen en gezinnen in heel Soedan. De humanitaire gemeenschap staat klaar, maar kan niet alleen optreden. De wereld moet in actie komen.
