Jezidi’s in nood

Jezidi’s in cijfers

500.000 Jezidi’s sloegen in 2014 en 2015 op de vlucht

3.000 Jezidi’s zijn nog steeds vermist

Duizenden vrouwen en meisjes tot slaaf gemaakt

Wat zijn Jezidi’s?

Jezidi’s (ook aangeduid als Yazidi, Ezidi en Yezidi) zijn een religieuze en etnische Koerdische minderheid, die met name in het noorden van Irak leeft. Jezidi’s hebben hun eigen monotheïstische geloof en zijn dus geen moslims. Jezda is Koerdisch voor god. Jezidi betekent letterlijk: “volk van god”. 

Jezidi’s zijn door de eeuwen heen vaak het slachtoffer geweest van vervolging en vijandigheid. Hierdoor vluchtten eerder grote aantallen Jezidi’s naar de Kaukasus en West-Europa. Het laatste dieptepunt was de aanval van IS in augustus 2014.

Jezidi genocide

In augustus 2014 bestormden IS-strijders de stad Sinjar en de nabijgelegen Jezidi dorpen in Noord-Irak. Op zoek naar een veilige schuilplaats vluchtten veel Jezidi’s het Sinjargebergte in. Duizenden mannen zijn daar vermoord en begraven in massagraven. Duizenden vrouwen en kinderen werden gevangen genomen, ontvoerd naar IS-gebied en misbruikt.  Een ander deel van de Jezidi’s kwam in de bergen om door een gebrek aan voedsel, water of medische hulp. De daden van IS in 2014 en 2015 zijn inmiddels door de VN erkend als genocide.

Jezidi vrouwen en meisjes

Ontvoerde Jezidi vrouwen en meisjes werden verhandeld, vernederd en vermoord. Ze werden veelal gebruikt als slaaf en werden regelmatig onderling doorverkocht. Daarnaast werden Jezidi vrouwen verkracht door IS-strijders en gedwongen om met hen te trouwen. Sommige meisjes waren slechts 9 jaar oud. Veel Jezidi meisjes en vrouwen hebben door deze gebeurtenissen trauma’s en psychische schade opgelopen.

Jezidi’s op de vlucht

In maart 2015 waren 500.000 Jezidi’s, voornamelijk uit het district Sinjar, ontheemd. De meerderheid vluchtte naar de Koerdische regio van Irak, met name naar het gouvernement Dohuk.

Nog steeds worden zo’n 3.000 Jezidi’s, voornamelijk vrouwen en kinderen, vermist nadat ze in 2014 door ISIS zijn ontvoerd. Sinds de Koerdische troepen Sinjar medio november 2015 heroverden, zijn er tientallen massagraven gevonden met de stoffelijke overschotten van Jezidi’s.

De situatie van de Jezidi’s blijft zeer zorgelijk. De meeste Jezidi’s zijn nog steeds op de vlucht en velen zijn afhankelijk van humanitaire hulp. UNHCR is ter plekke om hen steun te bieden.

Terugkeer niet mogelijk

Veel Jezidi’s leven zeven jaar na de genocide nog steeds als ontheemden en vluchtelingen. Huizen, dorpen en belangrijke infrastructuur zijn verwoest, en door aanhoudende spanningen en onveiligheid kunnen veel Jezidi’s niet terug naar huis.

Sommige Jezidi’s zijn Irak ontvlucht, en leven in landen als Turkije, Syrië, Canada of Duitsland. Ook wonen er Jezidi’s in Nederland. Maar de meesten wonen als ontheemden in Irak.

De meerderheid van de ontheemde Jezidi’s in Irak woont buiten de kampen, in stedelijke gebieden, in onafgemaakte of verlaten gebouwen of gehuurde accommodatie. Anderen worden opgevangen in kampen voor ontheemden. Zij worden blootgesteld aan extreme weersomstandigheden, en water- en sanitaire voorzieningen zijn vaak ontoereikend.

De levensomstandigheden voor veel Jezidi’s zijn zwaar. De Koerdische regio van Irak vangt veel ontheemden op. Dit legt druk op de lokale diensten, infrastructuur en werkgelegenheid. Ondertussen verslechteren de sociaaleconomische omstandigheden in deze regio. Er is beperkte (en afnemende) humanitaire hulp.

Wat doet UNHCR voor de Jezidi’s?

UNHCR is in vluchtelingenkampen in Noord-Irak aanwezig om gevluchte Jezidi’s te helpen en te beschermen. We zorgen voor noodhulpgoederen zoals tenten en matrassen en zorgen voor watervoorzieningen. Ook bieden we psychische steun en zorgen we dat kwetsbare mensen extra ondersteuning krijgen.

Meer weten?

Wil je meer weten over de Jezidi’s? Dan raden wij je deze boeken aan:

• Ik zal de laatste zijn – Nadia Murad
• Het vergeten volk – Brenda Stoter Boscolo